Interview #20
Deciding to flee Turkey right after giving birth to her baby wasn’t the hardest thing in her story. Confronting her sea phobia in a small boat and watching her husband fell off into the sea while fleeing was not, either. Yet, this is not a story of a mother only, but also the story of a 4-year-old girl who had to grow up in one night.
English Translation:
(1)
I give my consent that this interview can be recorded and used.
(2)
We were living our ordinary lives in Turkey like any other Turkish citizen. Then we began to experience our share of awful things with the aftermath of July 15. Just before July 15, we were on vacation and visiting some of our relatives to celebrate Eid. My husband was in another city. By the way, my husband is a psychologist, and I am an early childhood teacher. We were both public employees. We were trying to perform our duties in the best way we could with great love and passion.
On the night of July 15th, my husband was in the city where he used to work. I was in another city. Like everyone else, we heard the events while we were watching the news. Hours later, we started to realize what was really happening in Turkey. After the coup attempt, we were frightened about what would happen to us and started living in hiding. At the time, I was five and a half months pregnant and had a four and a half year old daughter.
We were living and working in my hometown before the coup attempt. We had applied to be appointed in another city in Turkey. We were planning to continue our lives in another city. After July 15th, since we feared going back to our own home, we stayed with our relatives for a while. We were so scared to continue living in our home because my husband and I were one of those people who were seriously accused. With this fear, we spent two months living here and there because we couldn’t go back to our home. Then, by leaving behind everything we had, we came to the city of İ. to stay with my in-laws. We were so worried about what would happen to us, to the point that we couldn’t stayin our home, and spent most of our time outside of our home.
Then, we decided to make some connections to flee from Turkey. Because we realized that we didn’t have any right to live in Turkey anymore.
Since I was pregnant, and was in big trauma, my husband was being very careful not to involve me in the process. Then, we tried to flee Turkey by making some connections with smugglers.
We sold our house 5, 6 months before we fled, for the reason of our appointment and relocation to another city. We had to sell our car way below its value, since people knew that we needed money immediately. People abused our situation, and bought our belongings way below their market value. I would like to stress that many people were victimized in every possible way during this time.
After all the preparations were done, we went to the western side of Turkey, near the Aegean Sea. We were told that it was impossible for me to flee through the Evros River, since I was 7 and a half months pregnant. With great promises, and very expensive deals, human smugglers gave their word to us that they would help us flee in two days through the Aegean Sea to Greece. Furthermore, they promised us that I would be able to give birth in the country that we wanted to go with no problem.
Even though they gave their word to us, they made us wait for more than four months in I.. My due date was getting close, and we needed to find a hospital for labor. We were very worried.Where would I go for labor? How would we do it? We finally found a doctor in a private hospital with the help of our friends who had fled Turkey before us. We went to that doctor, and she helped us as much as she could. We were very grateful to her. I went into the operating room for labor at 9:30 in the morning, and I was discharged the same day at around 3pm.
Even though the doctor warned me that it was highly risky to leave the hospital in this situation, I couldn’t stay in the hospital any longer. Actually, there are so many fine details to tell you, but I am scared to talk about them. I can’t tell you. I do not feel strong enough to tell them. While I am telling my story to you now, I really want to get over with it. I am just trying to outline my story.
When I was in the hospital, there was no one with me but my husband. However, even he couldn’t come up to my room because of the fear that authorities would notice and arrest him. He was waiting outside, around the hospital. What would a mother feel when she goes into labor? She would be very excited to meet her baby for the first time. I didn’t feel any of it. I went in and out with many worries. Would I see my husband after labor? What would happen to my four and a half year old daughter if something happened to me or my husband? Fortunately, I saw my husband after giving birth. As soon as I started to feel my legs again when the anaesthesia faded away, we asked for our immediate discharge from the hospital. I held my baby, and apologized to her. I apologized for greeting her with fear and worry.
After I was discharged from the hospital, the people, I mean the smugglers we found, took us from the hospital to a town in I. The car that we were taken in was terrible. I mean, it was in a condition that no patient should be carried in it. They took us to the town through very remote, small roads because of the traffic controls on regular roads. We waited in that small town hoping that they would take us soon. We thought we would leave in a couple of days, however two and a half months passed waiting.
One day, the smugglers came and told us that we needed to leave.They would help us cross the sea border. They gave us some clothing like fisherman suits. They made us wear these waist-high waders with rubber boots, like fishermen usually wear. We were in shock. Normally, my husband and I are very logical people. We question things to make the right decisions. Because we were rushing to leave the country as soon as we could, we weren’t even questioning why we were wearing these fisherman suits instead of life vests. I mean, we were doing whatever they asked us to do without a single question.
We put the outfits on as they directed, and got on a boat that was very tiny. This was totally the opposite of what they promised us. They promised us a very safe way, and we made the payment for a safer way but the way they provided us was not what they promised. We got on that small boat, and the journey started. By the way, I was born and raised in a small town in the southeast of Turkey, and I did not see the ocean until I was 23-24 years old. As a person feared from the sea, I got in a boat with my 2.5-month-old baby and the boat started moving.
It was a rainy, windy, stormy, dark night on February 7th. While we were on our way to a Greek island, we came across a Greek Coast Guard boat. While we were running away from the Greek Coast Guard, the Turkish Coast Guard saw us. While the boats were coming toward us so fast like a bird flying above the sea, our captain was trying to run away from them with our small boat. While all of this was happening, one of the smugglers was telling our captain on the phone, “Steer your boat towards the Coast Guard boat. If they see that there is a baby on board, they will let you go.” You can see how desperate we were to entrust our lives to these people. Fortunately, my husband and I stepped in, and would not let him do that. We asked the man driving the boat to go back to the Turkey side – there was nothing else to do at that time. Thankfully, he listened to us. While we were going back to the Turkey side, we encountered gigantic fish farms which were a couple kilometers away from the Turkish coast in the Aegean Sea. When our captain tried to hide our boat right behind these farms, our boat was caught by a rope in the water.
We started to pray in the boat. There was nothing else to do, but pray. I was in a boat with my 2.5-month-old baby and 4-year-old girl in the freezing cold night. We could not feel our arms or legs. Before the journey, I had spoken and prepared my daughter about the possible situations that we might face, and told her that we would need her help to complete this journey. Even though her hands and feet were freezing, she didn’t say a word about it. How maturely she was acting. There was another couple with us in the boat, and they were amazed by my daughter’s maturity under these circumstances.
After our boat was caught by a rope in the sea, the Coast Guard gave up coming after us, thank God. Miraculously, they might have assumed that our boat was turned upside down, or thought we could be fishermen. Either way they stopped following us. Then, we went back to the coast where we got on the boat. We contacted the smugglers to get us. The smugglers were kind of mad at us. They didn’t tell us directly but our return made them really angry. Anyway, they took us to the place where we had been living for the last couple of months. Also the person who had told our captain half an hour ago to “Ride your boat towards the Coast Guard boat” was now saying, ”Coast guards deliberately sank other refugee boats by poking them with a skewer.” Imagine who we entrusted our lives. Even though they knew that the coast guards were going after refugee boats, and sank them, they still sent us through the same path. Unfortunately, we were so desperate that we entrusted our children’s lives to these people.
The night we returned, we were in a great shock. I was breastfeeding while I was having all this fear and tension. We couldn’t sleep that night at all. I have been telling this story in 2-3 minutes only but we were in the middle of the sea for more than four hours. It was windy, freezing cold, on a pitch black night in February. I cannot tell you how terrifying this experience was. Even though we were really eager to leave Turkey as soon as possible, I told my husband that “I hope they won’t arrange another trip till next week. We need to recover from what we have gone through tonight.”
The next day, they arranged another small boat. We were still in shock. I was holding my baby so tight in the boat. Right after we embarked, 5-10 meters away from the coast, our boat broke down. They fixed it and then we were moving in the Aegean Sea once again. The weather was the same – freezing cold and rainy. The sea was heavy with lots of waves. I am not exaggerating, our boat went 2-3 meters up and down over the sea on the waves.
Thanks to God, my baby was sleeping with the sound of the waves and the sound from the engine of the boat. I was in shock holding my baby tight, just praying to God, and seeking refuge in the Absolute Trustworthy. We were begging God “for the sake of our kids, please don’t leave us helpless.” Normally, a 15-minute trip took us 2 hours. We heard a loud sound 15-20 minutes before the end of the trip. I was neither feeling nor noticing anything happening around me, the loud sound woke me up and I realized that it was my husband who had just fallen off the boat. In front of my 4 year old daughter’s eyes, I was terrified with my daughter next to me, and my baby on my lap. What can I do in the darkness of the night in the sea where I can’t even go in during the daytime? I was searching for him, but couldn’t see him. Fortunately, he knew how to swim, and he reached the boat by himself. We got off the boat, the nightmare was finally over.
After reaching the shore, we looked back at the lights of our country for the last time wondering if we would see it again. Despite everything we had been through, I wanted to know how I felt and I wanted to test my love for my country when I looked back. It turned out that I loved my country and I still do. By the way, I would like to mention that I am the granddaughter of a Gallipoli veteran who fought for 4 years to protect his country. He went to war when he was only 3 days married. I was raised with this consciousness and respect. I want to underline that they accused people like me of being a terrorist. They accused the people who could never, ever be one.
As soon as we stepped on the island, my baby woke up. Then, we sat down on pebbles. We were fugitives in a country which was completely different from my country in terms of language, culture, everything. I was trying to breastfeed my baby so that she wouldn’t attract the attention of people around by crying. It was still night time but there were people here and there passing by. We were still wearing the rubber suits. I tried to take them off but I couldn’t. We also forgot our shoes in the car before we got on the boat. We were wearing large rubber waist-high fisherman wader suits. In our country fishermen and firefighters wear these kinds of suits, with the boots being part of the suit.
My husband and I are both 36 years old. After living 36 years, we left our country with two backpacks and two children. Then, I just remembered that I put a nail clipper on the side of my backpack in case we might need it. I used that little nail clipper to separate the rubber body of the suit from the boots. Finally, I breastfed my baby sitting on the pebbles on this beach.
We stayed there for about an hour. Then, my daughter started to complain about how cold and tired she was. She couldn’t take it anymore.
Anyway, we walked for about one to two kilometers. Then, a native of that country saw us, and came close to us. He asked us questions like “Did you enter the country illegally?” and so on. Then he offered us his help, but we were in fear after all the evil we saw from our own people. He came with good intentions and tried to direct us to a suitable hotel. Moreover, he even came with us to the hotel, and then left. We tried to get a room in that hotel where mostly Syrian, Iraqi, and Afghan refugees were staying.
We stayed in that hotel for 2-3 days. I was so traumatized I could barely eat and talk. I was trying to breastfeed my baby and take care of my daughter but I don’t remember any details from that period at all. I was told that I didn’t talk for two to three days. My husband told me that when he talked to me, I was responding just by shaking my head. He was aware of my situation.
After 3 days, we needed to leave the island and go to the A.. There, we would figure out how to get to the country that we ultimately wanted to go. Anyhow, my husband bought the ferry tickets to go to A. We got on the ferry, and we were trying not to attract any attention as we were illegal immigrants in the country. We were deadly scared. For 36 years, we lived as straight arrows without breaking any law or rule. Now, we were having the shame, fear, and anxiety of staying in a different country as illegal immigrants.
We got on the ferry with the fear of getting caught. I was sitting on a chair, and I wanted to breastfeed my baby. However, I couldn’t because of my sitting position. I changed my sitting spot, then the ferry crew came close to us and told us they wanted to give us a private room as a gift for the sake of the baby. I can’t tell you how grateful we were. The conditions in the hotel room were terrible and unhealthy. We stayed there for 3 days. I couldn’t properly eat and sleep in those 3 days.
As we were getting away from Turkey, I was recovering from the fear and anxiety I felt. As time passed, I started to feel more secure. Especially in the private room on that ferry, we rested very well, my daughter took a shower. It was a 12-hour trip, but it felt like an hour. It was a great feeling after a long time. We arrived in A. We tried to arrange a place for us. We changed hotels, and talked to friends about our options to get to the country we want to settle.
They shared their experiences with us. They suggested that we apply for asylum, so we wouldn’t get caught as illegal immigrants. With these concerns, we woke up at 5 am in the morning, woke the kids and dressed them, and then went to an asylum center to apply for asylum. The center was very crowded, and the lines were very long to the point you couldn’t see the beginning of the line. There were so many people from so many different countries and cultures. I noticed that the majority of the people were from Syria. I felt very awkward. The Syrian refugees were so common in our country. I was seeing them everywhere. Now, I am in a similar situation. On that day, I realized how far I was away from “this world.”
I learned what asylum is, what refugee means. We always read news about refugees, and felt their pain, and tried to empathize with them. Even though we were at the beginning of this new life, I realized that experiencing this first hand is quite different than from reading or hearing about it. I myself had hired a Syrian refugee as a house cleaner. In one of our conversations, she told me that she had been a nurse in Syria. She had to leave her country and come to Turkey. She started to work as a house cleaner to earn her living. I felt very sorry for her, and tried my hardest to empathize with her situation. When I was waiting in the line,I realized I had no idea about what she had been going through.
We waited for about one and a half hours in the line. The line was not moving. It was very long, and people were angry and they argued. There were small fights, and noises among the crowd. My older daughter started to cry by complaining about how cold she felt, and how hungry she was. At that moment, my life flashed in front of my eyes. I asked myself, “Why are we here? “What are we doing here? “What did we do wrong to deserve this?” I was unaware that I was crying. An Armenian young woman next to us noticed that I was crying and came to us. Apparently she cried as well seeing us crying.
She was a kind, well-dressed, and pretty woman. She asked us where we were from, and calmed us down with a nice, friendly chat. She offered a napkin. I did not see her talking to anyone else there. It felt really good to talk to someone friendly. Such friendly behavior from a complete stranger made me feel how we were treated in Turkey. I did not see such nice treatment from my own people. Sharing such painful experiences makes people very close even though they come from very different backgrounds. We were feeling happy and upset at the same time with these mixed feelings.
When my husband saw me crying, he changed his mind. The kids were cold and crying as well. We went back without making an application for asylum. In the following days, we kept changing hotels. We had already given away almost everything we had to the smugglers. We had very little left and we were trying to survive. After two weeks, my husband found a rental apartment online, and we rented it for a month.
The apartment was very small, 3-4 meters below the ground, with a very tiny window. I could see the feet of the bypassers in the street. I am explaining these not to complain about it but to describe our pitiful situation. When we compared this situation to our lives a few months prior, there was a huge difference and the difference increased as time passed. We spent two weeks in that apartment. I could not sleep since we were illegal immigrants in that country. We were not used to living like this. I was feeling terrible.
We entered the country illegally, but I was feeling like I committed the worst crime in the world. I could not sleep because if the kids woke up, and made a noise, we might disturb others or the cops might come. I feared police officers in my country, and I couldn’t overcome this feeling at that time. We spent two weeks like this in that small basement apartment. Days passed wondering what we would do. And one morning, some lesions started to appear on my body.
Finally, my body had started to react to all of this. I could not say this to my husband as he was already under a lot of distress. A couple of days later he noticed it himself and we rushed to leave that country. The money left was enough to make one attempt to go to the country we wanted to live. We could buy tickets to that country, and we would have no money left for another try. If we could not achieve this, we had to stay in this country. On the other hand, our passports were not the original ones.
In our agreement with the human smugglers, they promised us proper passports. However, they gave us counterfeit passports. Since we did not have any other choice, we had to accept it. Anyways, we spent 40-42 days in Greece. In those 42 days, there was no rain whatsoever. Very interestingly, the night before our flight, it started raining. It was raining so peacefully and beautifully that I could not describe how nice the rain was. We woke up early as the flight was early in the morning. Then, we got to the airport. When we went to the airport, we tried not to attract attention.
We got in line for passport control. Fortunately, everything worked out smoothly. We got on the bus to take us to our plane. My younger daughter was about 4 months old at that time. I held my husband’s hands. Along the way since the morning, she did not make any sound. She was completely silent. When we got on the bus, she started humming something like a nice melody. I don’t know. She might have felt the happy feeling surrounding us.
I cannot express the feeling I had. It felt like we left all the evil, pain, and desperation behind. We got on the plane, and came to the country we would like to live. For a year and a half, we had been in a European country, Sweden. We were in a refugee camp for several months.
We are waiting here. To start a new life, to build a proper life for our family, to stand on our own feet, we are waiting here.
In this process, I really felt sorry for my older daughter. She went through an unbearable experience at that age. She was all alone. She cried a lot, and she withdrew herself from everything. She said that she does not like this new country, and she wants to go back to our country. She wants to be with her friends. She often asked why we were there. She could only bear these changes as much as she can.
On the other hand, we always believe in God’s power and justice. We were not punished because of something we did. There was a storm, and we got our share from it. We still hear the news of so many other unfortunate people, mothers, and children who died during this storm. When we think of them, we see that everyone has his or her own story.
There is a saying in Turkish: “Fire burns where it falls.” Everyone’s own pain is very hard for them. We lived through very painful, hard days. I could not properly express the feelings I had.I do not have the strength to describe all the feelings I experienced. Even though we went through very hard times, we feel fortunate compared to others in this period. We learned a lot about the unfaithfulness of the people. We saw how so-called “religious”, “pious”, and “humanitarian” people can change in different circumstances. We lived and learned through our first-hand experience that they were indeed not what we had thought of them.
I started this journey in this storm with my family. Thank God, I am still continuing this journey with them. I just wanted to share something else. Just before this period began, my mother passed away. I also lost my very close cousin, whom we grew up together, at 27 years of age. Their graves are next to each other. My dad passed away 15 years ago. It was the first time I said “Fortunately, my mother passed away before all this, and she did not see these days.” She would be devastated if she saw the things we’ve been through during this period. She would suffer and something might have happened to her because of me.
Then, I would be devastated, I would perish. I mean, life would not have any meaning for me. There are many things I want to say, but I cannot express myself. I am very grateful that my close friends, and my relatives stood up with us along this very hard journey. My dad and my mom are not alive, but our friends supported us all the way. I hear similar things from my friends. On the other hand, there are people where their close families turned their back, and rejected them during this period. Considering these kinds of stories, I feel very lucky. I am very happy, and feeling very lucky. My relatives and friends always supported me. I guess that’s all I want to say for now.
(3)
We always see in movies, and read in books that “People won’t feel physical pain or could suppress it, if they have a bigger spiritual/mental pain.” I guess I had a similar experience. I was physically hurting , but was able to suppress it. Because there was a huge fear in me. I was so afraid of the possibility that if my husband and I went to jail, my daughter and my baby would be helpless. Since this fear was so big, I could tolerate any physical pain. My health was in critical condition, but I did not care about my health, and checked out of the hospital as soon as I could despite my doctor’s many warnings. This is because the hospitals report their patients’ information to the authorities after a certain time during the day. If we had not checked out immediately, my husband and I could have ended up in jail in no time. My kids would be without anyone. We heard several similar stories. They arrested several people from hospitals, and sent their kids to orphanages. They did not even give the children to their relatives. After I heard this news, I always had this fear. That’s why the pain I felt after labor could not stop me, or I did not feel the pain too much.
(4)
My baby’s diaper needed to be changed, and there was no help around. I hardly stood up, and went to the baby’s crib by leaning to the bed. I changed her diaper. I, of course, felt terrible pain in my body at that time.
(5)
It was again a great fear. I saw the ocean for the first time in my life when I was about 23 years old. I had enormous sea phobia. I could barely walk on the shore. When I got close to the sea, I cannot express how much fear I felt. When I closed my eyes, I felt like I could not save my baby in the sea. Something terrible would happen to her. She would drown in the dark sea. I imagined the sea as a monster, and the waves as nightmares. I cannot explain enough how terrified I was. Thank God, we crossed the sea border safely. In the boat, there was a low place. My husband had me sit there, and made me crouch, as he knew about my phobia. I tried not to think about the sea. I was feeling like it was doomsday. I was feeling like it was the end of the days and I was in it with my children. It was that kind of a fear.
(6)
She stood up, and screamed “Daddy!” She said “Mom, daddy fell off into the sea!.” She was terrified, and her big eyes were wide open. She was holding her hands firmly, and trying to do something. However, she could not do anything to save her dad, she did not have the power to do anything. The others on the boat thought he did not know how to swim, and they were trying to help him. The first couple of minutes, we could not see him because of the darkness. He fell from the back of the boat as the boat was faster. Then, thank God, he was a good swimmer, and in a couple of minutes, we saw that he was fine in the sea. I told my daughter, “Look, he is coming. He made it!” Allah helped him, and he survived the fall.
(7)
There was an arrest warrant for my husband. He was an executive member in an association, and a union, and he held different positions. Because of my husband’s arrest warrant, they opened an investigation about me, too. Just 2-3 days after July 15, the cops came to our house. We were not at home, we learned it from our apartment-keeper. This is because we could not go back to our house to get our belongings.
Some nights, we entered our house secretly like a burglar to get some of our belongings. We left our daughter with a friend during that period since we could not explain to her the things that were happening. She was asking for her toys, and belongings. Just the other day, she said “I am mad at you, Mom.” I asked “Why?” She remembered one of her toys. It was a doggie her grandmother gave her and she accused us of leaving it behind. She thinks that we will go back home.
Since she did not know why we left our home, she could not understand why we could not go back. She always assumed we would go back to our home at some point. She was always talking about what she would take when we got back to our home. Now, she is 7 years old. Thank goodness, she behaved very maturely along this process. Maybe, she was more mature and brave than many adults during this period.
Let me tell you another incident. We bought her some shoes for winter when we lived in the city waiting for the smugglers. The boots blinked some colorful lights when you stepped on the heels. When we were coming back after our first attempt to flee, the unsuccessful one because of the coast guard, the other lady passenger at the boat told my daughter, “Don’t press toward heels. They can see you because of the lights on the shoes.” We forgot about it, but she tiptoed for a couple of kilometers so the lights would not blink. After reaching the door of the house, she asked the lady “Can I step on my heels, and walk normally now?” I don’t know what this means to anybody else, but it means a lot to a mother.
(8)
I feel like I did not know my countrymen the whole time. In this period, there were babies, mothers died in escape roads when fleeing. The comments on the news were completely disgusting, inhuman. I am glad to leave that country. I feel lucky not to live with these people in the same boundaries. I feel fortunate my kids will not grow up with those people in that country, in that culture. I think the country where I live now has much better humanitarian values.
Fortunately, I did not see any unfaithfulness from my close relatives. However, I am very disappointed with some of my very close friends. I was tested with their horrible attitudes towards me during this period. I was away for 2 years, and my very close friends did not try to reach me. Some of them were afraid of being friends with me. Some of them removed my contact info from their phones. They knew that I was completely innocent, and I was the victim here. However, because of the fear of losing their comfort, they ignored us. I am very disappointed with these people. At the same time, I am very happy that I don’t have to live with them anymore. If we did not have this experience, I would think that they are very good friends, and very good people. This process taught me who deserves my friendship, and who doesn’t.
(9)
I am very sorry for my country, and my flag and I mean it. I am very sad to see my countrymen’s current situation. They should have been more truthful, and more humanistic. I cannot say more about this issue.
(10)
I may not get the question right, but I believe you asked about the changes in my personal life, and in my personality after this process. Of course, there were many changes. My priorities in life changed. I tried to understand “the importance of life” better. I realized that life was not so simple as we imagined before. Here, I met many people from very different backgrounds, like people from Syria, Afghanistan, Iraq, Iran, and many more. I listened to their stories. I realized that the life given to us is very, very important. We need to appreciate its value, and live accordingly. I can say that these were the positive changes in my life.
For negative changes, since I survived my pregnancy, and the period right after I gave birth in this unfortunate process, I became a more impatient, and intolerant person. I can not stand kids making noise anymore. I sometimes get very angry with my daughter for no reason. When I realize what I am doing, I regret it. I question myself why I behave that way. I think these are the effects of the experiences we had during this period. I connected very tightly with my husband after these events, since all we have is each other to support one another. I will be more conscious, and more sensitive for our future life together. I realized that I have to be stronger, healthier, and hold myself together.
Turkish Transcription:
(1)
Ben, şu an anlatacağım hikayenin kayda geçirilmesine izin veriyorum. Kaydedilmesine ve kullanılmasına izin veriyorum.
(2)
Biz de her Türk vatandaşı gibi, Türkiye’deki normal insanlar gibi, hayatımıza devam ederken, malum 15 Temmuz süreci ile beraber, biz de nasibimize düşen kötü şeyler yaşamaya başladık. O tarihten önce biz işte bayram ziyaretlerimizi yapıyorduk aile büyüklerimize, vesaire tatildeydik. Eşim başka bir şehirdeydi. Eşim bu arada psikolog, ben de okul öncesi öğretmeniydim. Kamu çalışanıydık. Eşim devlet kurumunda, ben de devlet okulunda öğretmendik. İkimiz de görevimizi büyük bir aşkla icra etmeye gayret eden, görevini en güzel şekilde icra etmeye çalışan insanlardık.
15 Temmuz gecesi eşim resmi işler sebebiyle görev yaptığı ildeydi. Ben de başka bir ildeydim. İşte biz de bütün insanlar gibi haber izlerken bu olayın varlığını duyduk. Ne olduğunu tabi saatler sonra anlamaya başladık. O süreçten sonra işte tabii biz kaçak göçek yaşamaya başladık, korktuk. Binbir korku ile.Tabii ben hamileydim. Ben beş buçuk altı aylık hamileydim. Benim dört yaşında, dört buçuk yaşında, kızım var. Onunla beraber işte orada burada, benim doğduğum büyüdüğüm şehirde yasiyorduk.
Memleketim olan şehirde görev yapıyorduk.Yer değiştirecektik, yani tayin filan istemiştik yer değiştirecektik. Başka şehre geçip orada hayatımızı devam etmeyi düşünüyorduk. Ondan sonra, bu 15 Temmuz’dan sonra işte, akrabalarımızın yanında orada burada… Tekrar kendi evimize gitmeye korktuk. Çünkü malum, hani biz de bu süreçte suçlanan büyük suçlarla suçlanan başkalarının değerlendirmesi ile suçlanan insanlardan birileri idik. Biz de, ben de eşim de ondan sonra evimize gelemedik. Her gün bir yerlerde. “Ne olacağız?” , işte bu korkuyla falan öyle bir, i̇ki ayımız geçti. Sonra apar topar her şeyimizi orada bırakıp, ondan sonra şey, kayın babamların yanına geldik. Kayın babamlar İ.’dalar. Onların yanına geldik. Orada, tabi öyle evde korku ile falan duruyoruz, ediyoruz. Çok duramıyoruz, daha doğrusu hep dışardayız.
Ondan sonra öyle böyle bir takım bağlantılar kurarak yurt dışına çıkmaya karar verdik. Çünkü artık Türkiye’de yaşam hakkımızın kalmadığını gorduk.Yani 2 yıldır orada kalmaya gayret eden, 2 yıldır orada kalıp sonra tekrar çıkmaya çalışan insanlar da, benim bu söylediğim şeylerin apaçık birer örneği oluyorlar. Kalktık dışarı çıkmaya çalıştık. Eşim, ben hamile olduğum için, büyük bir şok içinde olduğum için, büyük bir travmanın içinde olduğum için, beni çok olaylara müdahil etmemeye gayret ediyordu. Ondan sonra birtakım bağlantılar kurarak yurt dışına çıkarmaya çalıştık.
İşte o süreçte görev sebebiyle il değiştirmeyi düşündüğümüz için beş altı ay öncesinde evimizi satmıştık, ondan sonra bir tane arabamız vardı arabayı çok daha ucuza sattık. İnsanlar da farkındalar o süreçte bizlerin bir an önce paraya ihtiyacı olduğunu bilip, elimizdeki mallarımızı hak ettiğinden çok daha düşük fiyatlarla almaya çalışıyorlardı. Bunları belirtmek istiyorum, insani açıdan etik kuralları açısından ne kadar önemli olduğunun bilinmesini, bu süreçte her açıdan insanların bir şekilde mağdur edildiğinin bilinmesini istediğim için anlatıyorum, belirtiyorum.
İşte bu hazırlıklar yapıldıktan sonra kalktık Ege taraflarına gitmiştik. Ben hamile olduğum için de Meriç’ten filan geçme şansım yok tabii. Ben bu arada artık 7 – 7 buçuk aylık hamileyim. Ondan sonra Ege’den büyük vaatlerle ciddi paralarla, hemen çıkartacaklarını söylediler varımızı yoğumuzu verdik. Bizi iki gün içerisinde apar topar hemen çıkaracaklarını hatta doğumu bizim gitmek istediğimiz ülkede yapabileceğimin falan sözünü verdiler.
Geldik, İzmir’de işte bugün yarın, bugün yarın diye diye tam dört buçuk ay bizi beklettiler. Benim doğumum yaklaştı. Ben artık doğum yapmak zorundayım. Nerede yapacağız? Nasıl yapacağız? Artık, hani, onun telaşı sardı bizi. Ondan sonra işte yurt dışından bağlantı olduğumuz arkadaşlar vardı. Sağolsunlar yardımcı oldular, özel bir hastanedeki bir doktorun ismini verdiler. Onun yanına gittik Ondan sonra işte doktor hanım, sağolsun, çok yardımcı oldu bize. Hemen elinden geleni yaptı. Beni sabahın erken saatinde ameliyatı aldı. Saat 9.30 gibi falan ben ameliyata girdim. Saat 3 gibi apar topar hastaneden çıktık.
Doktorun, özellikle bu şekilde çıkmanın tehlikeli olduğunu, sağlığım açısından çok risk taşıdığını belirtmesine rağmen hastanede kalamadım. Aslında o kadar ince detaylar var ki bunları dile getirmeye korkuyorum, anlatamıyorum. Yani o gücü kendimde bulamıyorum. Hani anlatırken bile çabuk çabuk anlatmak istiyorum. Bitsin bir an önce, anlatayım geçsin diye, anahatlarıyla anlatmaya gayret ediyorum, çalışıyorum.
Hastanedeyim. Tabi hiç kimse yok orada, eşim var. Eşim hastanenin aşağısında. Hastane içine falan bile doğru düzgün giremiyor. Ameliyata girerken bir anne ne düşünebilir tahmin edebilirsiniz. Hani bebeğini kucağına alma heyecanını, şeyini, yaşar. Ben bunların hiçbirini yaşamadım. Ben hep korkuyla girdim. Çıkarken eşimi görebilecek miyim? Benim dört buçuk yaşındaki kızım nerede kalacak, ne olacak? Babası giderse o tek başına ne yapacak? O kaybolursa ne olacak? Hep bu düşüncelerle girdim ameliyata, bu düşüncelerle çıktım. Neyse ki çıkarken çok şükür eşimi gördüm. Şükrettim tabii. Ondan sonra çıktık. Anestezinin etkisi geçer geçmez bacaklarımı filan hissetmeye başlar başlamaz hemen çıkışımızı istedik hastaneden. Kalktım, bebeğimi aldım kucağıma. Ondan özür diledim. Yani onu korkuyla kaygıyla onu huzursuzlukta karşıladığım için özür diledim ondan artık.
Ondan sonra bu anlaştığımız, görüştüğümüz adamlar hastaneden alıp bizi İ.’in bir ilçesine götürdüler.Tabii yolda gidiyoruz. Şey bir araba böyle, yani kesinlikle bir hastanın asla binmemesi gereken çok kötü bir arabaydı. Çok farklı yollardan götürdüler, yolda çevirmeler var diye. Ondan sonra bizi götürdüler.İ.’in bir ilçesinde gittik. Orada iki buçuk ay falan bekledik. Her gün bugün diye, yarın diye diye iki buçuk ay falan geçti.
Bir gün, “hadi çıkıyorsunuz” dediler. Çıkaracaklar bizi. Üstümüze şey getirdiler. Böyle balıkçıların giydiği tulumlar var, plastik çizmeleriyle bütün olan. Hani gövdeden geçen bütün olan tulumlar giydirdiler bize. Biz o kadar şoktayız ki. Normalde eşim çok sorgulayan, çok mantıklı çok sağlıklı karar verebilen bir insan. Ondan sonra ben de aynı şekilde. Hani can yelekleri yerine o tulumları bize giydirdiler ve biz bir an önce çıkalım gidelim korkusundan, telaşında olduğumuz için hiçbir şeyi sorgulamıyorum. Bu insanlar bizi ne şekle koyuyorsa bizi nasıl yönlendiriyor ise biz evet diyoruz. Hiç sorgulamadan, şey yapmadan, eleştirmeden direk devam ediyoruz.
Giydik onları. Ondan sonra bizi de bindirdiler minik bir tekneye. Normalde söylediklerinden çok farklı durumlara bizi çıkardılar. Normalde çok daha güvenli, çok daha farklı vaad etmişlerdi. Çünkü o şekilde biz maddi karşılığı vermiştik ama başka şeyler gelişti. Ondan sonra küçük böyle minik bir tekne mi desem, artık ne desem, onun içine bindirdiler bizi ve yol almaya başladık. Ben bu arada ömrümde doğru dürüst denize… Ben 23 -24 yaşında denizi gördüm. Ben Türkiye’den Güneydoğu’nun küçük bir şehrinde doğmuş büyümüş bir insanım. Deniz korkusu olan deniz fobisi olan bir insanım ve çocuğumla iki buçuk aylık bebeğimle ben o bota bindim ve yol almaya başladık.
Hava yağmurlu. Şubat’ın başları, 7 Şubat. Hava rüzgarlı. Fırtınalı bir hava, deniz kapkaranlık, soğuk. Ondan sonra, gidiyoruz işte. Giderken karşımıza şey çıktı. Karşımıza sahil güvenlik çıktı, Yunan Sahil Güvenliği. Yunan Sahil güvenliğinden kaçarken ,Türk Sahil Güvenliği bizi gördü. Kendi tekneleri adeta denizin üstünde uçan bir kuş misali, o kadar hızlı ki. Üstümüze doğru gelmeye başladılar. Üstümüze doğru gelirken bizim tekneyi kullanan amca kaçmaya çalışıyordu. Ve bizi çıkarmaya çalışan adamların söylediği şöyle. Ne biliyor musunuz? Yani biz hayatımızı çaresizlikten kimlere emanet etmişiz. Telefondan tekneyi kullanan adama diyor ki “Sahil güvenliğin üstüne sür, az sahil güvenliğin üstüne sürün” diyor. “Teknede bebek ve çocuk olduğunu görünce çekilecekler” diyor. Yani düşünsenize, tanımadığınız bilmediğiniz insanların insafına kalmışsınız. Neyse ki biz orada müdahale ettik. Ben de eşim de tekneyi kullanan kaptana “Sakın !” dedik “Sürme !” dedik onların üstüne. “Geri dön !” Yani yapacak başka bir şey yok. Geri döndü, bizi dinledi. Geri döndü, kaçmaya çalıştı. Denizin, böyle nasıl diyeyim, sahilden bir kaç kilometre uzağında devasa böyle metalik balık çiftlikleri var. Ama çok çok büyük böyle. Yani kocaman, binalardan daha büyük, devasa balık çiftlikleri var. Onların arkasında geçmeye çalışırken halat gibi bir şey takıldı bizim teknemize.
Ve Allah’ım, dua ediyoruz. Dua etmekten başka yapacak hiçbir şeyimiz yok. Ellerimiz ayaklarımız hissedilmiyor. Kucağımda iki buçuk aylık bebek var, 4 yaşında kızım “Üşüyorum” diyor. Ben onu önceden hazırlamıştım. Hani “Anneciğim, bir yola çıkacağız, böyle böyle şeyler olabilir, senin bize yardımcı olman gerekiyor” diye onunla konuşmuştum onceden. Ve o 4 yaşındaki çocuk o kadar olgun davrandı ki elleri ayakları donmasına rağmen tek bir kere şikayet etmedi, tek bir kere konuşmadı. Bizim yanımızda bir çift daha vardı. Bir abi ile abla daha vardı. Onlar hayret etmişlerdi. Hani işte bu çocuğun bu kadar olgun bu kadar olumsuz şartlarda bu kadar olgun davranmasını çok takdir etmişlerdi.
Ondan sonra biz bu halata teknemiz takılınca sahil güvenlik geri dönmeyi, bizim devrildiğimizi, ya da bizim balıkçı falan olabileceğimizi düşündüler. Bilmiyoruz, ama ne hikmetse Takdir-i ilahi işte, geri döndüler. Üstümüze gelmekten vaz geçip geri döndüler. Ondan sonra biz tekrar geri döndük, bildiğimiz yerden tekrar oraya geri döndük. Ama tabii çok daha uzak bir yere gitmişsin işte. Tekrar o adamlarla falan bağlantı kurduk. Gelip bizi aldılar. Adamlar bize kızıyorlar. Niye biz yakalanmışız. Ya da hani bunu direk söylemiyorlar ama bizim geri dönüşümüz onları çok rahatsız etmiş. Çünkü tehlikeye koyuyor, şey yapıyor ondan sonra. Neyse ki aldılar, bir şekilde tekrar eski yerimize bıraktılar. Bir de bunu bize, bizim kaptanımıza “Sahil güvenliğin üstüne sür” diyen adam diyor ki “Sahil güvenlik başka mültecilerin botuna bilerek şiş batırıyor” diyor. “Onları bilerek denizin ortasında botlarını alabora ediyor” diyor bunu diyen adam. Yani bir saat, yarım saat önce bizim kaptanımıza da “Botu, tekneyi sahil güvenliğin üstüne sür” diyor. Canımız böyle insanlara emanetti yani. Düşünün artık. Kendi canımızın derdinde değildik zaten. Çocuklarımızın canını biz böyle insanların insafına bırakmıştık.O kadar çaresiz bir duruma gelmiştik yani.
Neyse geri döndük bu gece tabi. Şoktayız. Ben bebek emziriyorum. Bütün bu korkuyu, bu heyecanı, bu şeyi yaşıyorum. Ve işte o gece uyku yok bize. Saatlerce o denizde, tam biz dört buçuk saat Ege Denizi’nin ortasında kaldık. Hani ben 2-3 dakikadır anlatıyorum ama biz dört buçuk saat gibi bir zaman Şubatın ortasında poyraz’ın estiği, yağmurun yağdığı hava sıcaklığının çok çok düşük olduğu bir denizin ortasında, gecenin zifiri karanlığında tam dört buçuk saat böyle bu korkuyu, bu şeyi en had safhada yaşadık yani . Sonra geldik. Ben eşime dedim ki “Bir haftaya kadar..” ,normalde aylar öncesinde her gün çıkmak için can atan biz, dedim ‘bir haftaya kadar İnşallah çıkarmazlar. Birazcık toparlanıp birazcık kendimize gelelim diye”.
Ertesi gün hemen bizi tekrar çıkarmaya başladılar apar topar. Ondan sonra, neyse ki bindirdiler bu sefer bizi. Ben bebeğime kenetlendim. Tekrar bir tekneye, küçük bir tekneye bindirdiler bizi. Daha böyle 5-10 metre gider gitmez teknemiz bozuldu. İşte oradaki insanlar, bizi çıkarmaya çalışan insanlar, yaptılar tekneyi tekrar. Teknik bir şeyler oldu. Onu yapıp tekrar çalıştırdılar, ondan sonra biz tekrar denizde, Ege Denizi’nde yol almaya başladık. Hava yine yağmurlu, yine çok soğuk böyle. Deniz çok dalgalı, yani abartısız söylüyorum, 2-3 metre böyle dalga bizi fırlatıyor çıkıyor.
Ve Allah’ın büyük bir lütfu, bebeğim uyuyordu dalgaların sesi ile, işte teknenin motor sesiyle. O dönemde bebekleri rahatlattığı için uyudu hep. Ondan sonra ben şoktayım. Bebeğim kucağımda kenetlenmiş ve dua ediyoruz. Yani Allah’a sığınmış, tek sahibimiz olan, tek güvendiğimiz varlığa sığınıp dua ediyoruz. “Bu çocukların hatırına bizi çaresiz bırakma” diye. Öyle 2 saat falan sürdü yol. Normalde 15 dakikalık yol iki saat sürdü. Çok şükür varacağımız noktaya vardık. Varmadan bir 15-20 dakika önce, çok büyük bir gürültü duyduk. Eşim denize düşmüş, yanımdaki abi ablalar soyledi. Yani ben hiçbir şey hissetmiyorum, hiçbir şey fark etmiyorum. Sadece duyduğum gürültü ile ürperdim. Uyandım gibi bir şey. “Ne oldu?” deyince, eşin denize düştü dediler. Dört yaşındaki kızımın gözleri önünde, gündüz bile giremediğim denizde gecenin zifiri karanlığında ne yapabilirim diye düşünüyorum. Kucağımda bebek, yanımda kızım. Bakıyorum bakıyorum göremiyorum onu. Neyse ki kendi yüzmeyi biliyor da Allah’a şükürler olsun yüzerek çıktı ve indik orada artık denizdeki kabus bitti.
Yolumuz bitti ve geçtik öbür tarafa. Son bir kere kendi ülkemizin ışıklarına baktık. Bir daha ne zaman görürüz diye. Son bir kere ne hissettiğimi anlamak için, her şeye rağmen, her şeye rağmen ülkeme olan sevgim var mı diye, test etmek istedim . Seviyormuşum. Bu arada bunu da belirtmek istiyorum. Benim dedem Çanakkale’de savaşan 3 günlük damat genç. Çanakkale Savaşı’na gidip 4 yıl savaşıp geri gelen bir gazi’nin torunuyum ve ben bu bilinçle yetiştirildim. Hani bizi terörist ilan ettiler ya. Kimlere terörist dediler yani. Nasıl terörist olabileceğimizi, hani bu dipnot ile belirtmek istiyorum. Asla ve asla terörist olamayacak insanları terörist yaptılar, ilan ettiler ya.
Öbür tarafa, karaya, adım atar atmaz bebeğim uyandı. Hemen çakıl taşlarının üstüne oturduk. Bir de kaçak girdiğimiz bir ülkedeyiz artık. Her şeyi, dili, kültürü, her şeyi farklı olan bir ülkeyiz. Oyle bir anı, bir zamanı yaşıyorduk. Oturdum çakıl taşlarının üstüne işte. Bebek ağlamasın, etraftaki insanların dikkatini çekmesin. Gece ama halen, hani etrafta gelip geçer insanlar vardı. Dikkat çekmeyelim diye bebeğimi emzirmeye çalıştım. Üstümüzde yine o tulumlar vardı. Ben o tulumu çıkarmaya çalışıyorum. Yok, çıkaramıyorum! Ayakkabılarımız yok. Ayakkabılarımız şeyde kaldı, bizi bırakan tekneye binmeden önce arabada kalmış. Orada unutmuş adam. Ayağımızda böyle o büyük plastik çizme. Nasıl diyeyim, çok büyük böyle itfaiyecilerin kullandığı. İşte bizim ülkemizde itfaiyeciler falan kullanıyor, balıkçılar kullanıyor, çizmeleri bitişik olanlar.
İki tane sırt çantanız var bizim. Ben 36 eşim de 36 yaşında. 36 Yıllık yıllık hayatımızdan iki tane sırt çantamız ve iki evladımızı alıp çıktık biz ülkemizden. Çantanın köşesinde bir tane, belki ihtiyaç olur diye, bir tırnak makası atmıştım. O tırnak makası aklıma geldi. Hemen çıkardım işte, şey yaptım. Çizmeyi kestim tulumun gövdesinden ve göğsümü çıkarıp bebeğimi orada emzirdim, sahilde oturup. Çakıl taşları falan vardı, karanlıktı tam emin değilim, ama çakıl taşları idi muhtemelen.
Ondan sonra işte böyle bir saat falan orada kaldık. Benim kızım, başladı işte, “anne ben üşüyorum” demeye cocuk. Ne kadar artık canına tak ettiyse. “Anne üşüyorum, uykum geldi” vesaire. Hemen otel falan düşündü eşim, ben şoktayım tabii. Daha ben böyle şeydeyim, ne oldum ne olacağız, daha büyük bir sarsıntının içindeyim. Neyse bayağı böyle, bir iki kilometre yürüdük. Bizi uzaktan gören bir şey var. O ülkenin insanı bir adam bizi görmüş, fark etmiş geldi yanımıza işte. “Siz kaçak mı geldiniz?” vesaire gibi sorular sordu. “Ben size yardımcı olmak istiyorum” dedi. Biz o kadar korkuyoruz ki kendi insanımızdan gördüğümüz onca kötülükten, onca şeyden sonra adam iyi niyette yaklaşmış bize. Otel falan göstermeye, tarif etmeye çalıştı. Hatta bizimle otele kadar geldi oteli göstermek için. Ondan sonra gittik, böyle mültecilerin falan oldugu, Suriyeli mültecilerin, Iraklı Afganistanlı mültecilerin olduğu bir otelde oda falan ayarlamaya çalıştık.
İşte, iki üç gün orada kaldık. Ondan sonra ben şoktayım. Hiç ne yemek yiyebiliyorum, ne doğru dürüst konuşabiliyorum. Çocuğu emzirmeye çalışıyorum, kızımla ilgilenmeye çalışıyorum; ama o detayları hiç hatırlamıyorum ben. Üç gün boyunca hiç konuşmamışım. Hep böyle kafamı falan sallıyorum. Eşim falan konuşunca doğru dürüst cevap veremiyorum. O da benim durumumun farkında.
Ondan sonra, işte 3 gün falan, bizim artık o adadan çıkmamız gerekiyor. Ülkenin başkentine gidip, artık orada bir şekilde, asıl gitmemiz gereken ülkeye gitmek için uğraşacağız. Neyse kalktık, eşim bilet falan aldı. Vapura bineceğiz, ondan sonra A.’ya gideceğiz adadan. Gittik kendimizi toparlamaya çalıştık. İşte dikkat çekmeyelim diye, şey yapmayalım diye. Kaçağız ya, o kadar korkuyoruz ki. Bir de 36 yıllık hayatımız boyunca biz hiçbir suça, en ufak bir suça karışmamış, hep legal yaşayan, ondan sonra hep hayatını en düzgün şekli ile yaşamaya çalışan insanlar olduğumuz için. Biz bir ülkeye kaçak gittiğimiz için. Onun mahcubiyetini, onun korkusunu, onun heyecanını, onun huzursuzluğunu sürekli üstümüze taşıyordum.
Ondan sonra vapura falan bindik korka korka. Neyse daha farkedilmiyoruz vapurda falan. Ben koltukta oturuyorum; ama bebeğimi emzirmek istiyorum, emziremiyorum. Kollarım, oturma pozisyonu falan çok kötü. Neyse ben kalktım yer değiştirdim. Oradaki görevliler geldiler işte bize bir oda vermek istediklerini, bebek küçük olduğu için bebeğe hediye etmek istediklerini falan söylediler. Sağ olsunlar vapurun içinde özel bir oda varmış, o odayı verdiler bize ondan sonra. Bizim için o kadar büyük bir özellik ki, o kadar büyük bir tarifi imkansız bir iyilikti ki yani; onu anlatamam size. Otelin şartları çok kötüydü, çok sağlıksızdı. Biz üç gün falan orada kalmıştık. Ondan sonra, bende zaten uyku yoktu. Yemek falan, yeme olayım yoktu. Hiçbir şey yoktu yani.
Ben Türkiye’den uzaklaştıkça daha bir toparlamaya çalışıyorum. Korkum huzursuzluğum azalıyor. Haliyle kendimi daha güvende hissediyorum. Daha güvende hissettiğim için korkuyu falan artık yavaş yavaş atmaya başlıyorum. Bize vapurda verdikleri odada bayağı şey yaptık, rahat ettik böyle. Ondan sonra işte çocuğuma duş falan aldırdım. Odada dinlendik yani. 12 saatlik 13 saatlik bir yol bir saat gibi gelmişti bize. İlk defa, aylar sonra, uzun bir zamanın güzel geçmesinden dolayı kısacık geldiğini ilk defa yaşadık yani. Neyse kalktık A.’ya geçtik ve orada tekrar yer falan ayarlamaya çalıştık. Orada otel falan değiştiriyoruz. Her şeyi, işte ne olacak ne bitecek ne yapacağız işte, oradaki arkadaşlarla falan görüşüyoruz.
Onlar da kendi tecrübelerinden paylaşıyorlar. İşte iltica etmemiz gerektiğini, kaçak yakalanmamak gerektiğini, başka bir ülkede suç olduğunu, vesaire gibi paylaşımlar olduğu için biz kalktık sabah. İlk sabahın beşi gibi çocukları uyandırıp hazırlayıp, ondan sonra şeye gittik, mülteci başvurularını alan bir yere gittik. Orada o kadar farklı kültürden o kadar çok insan var ki. Yani böyle kuyruklar var. Başı görünüp sonu görünmeyen çok çok büyük uzun insan kuyrukları var. O kuyruklardan birine biz de girdik. Böyle bir baktım, çoğunluk Suriyeli’ydi. Suriyeliler bizim de ülkemize geldiler, yaşadılar. Hatta birkaç ay öncesinde şöyle bir şeyim olmuştu. Yani bunu ifade etmek özel bir şey ama hani bu dünyadan ne kadar uzak olduğumuzu bu dünyanın ne kadar uzağında yaşadığımızı o gün orada anladım.
Ben öğrendim yani, mültecilik neymiş. Hani biz hep teorik biliyorduk. Hep medyadan, hep gazetelerden, hep kaynaklardan okurduk, öyle biliyorduk. Hani tamam, üzülürdük, anlamaya çalışırdık ama böyle daha başındayken bile yaşayıp anlamak çok farklıymış. Birkaç ay öncesinde ben evime temizliğe bir Suriyeli arkadaşı çağırmıştım, temizlik yapsın diye. Kendi durumunu anlatmıştı bana. İşte kendi ülkesinde hemşireymiş. Ondan sonra gelmiş Türkiye’de hayatını falan kazanmak için, işte, gündeliğe falan gittiğini. Böyle beni çok sevdiğini. Benim çok içim acımıştı ona ,onu anlamaya çok gayret etmiştim, çok çalışmıştım, çok empati kurmaya çalışmıştım. Ama o kadar az anlamışım ki, o gün o iltica başvurusu kuyruğunda bunu çok daha iyi anladım.
Ondan sonra işte, bir buçuk saat falan bekledik orada. Sıra hiçbir şekilde ilerlemiyor. O kadar kalabalık ki, insanlar kavga ediyor, bağırıyor çağırıyor. Ondan sonra yine büyük kızım ağlamaya başladı. “Uşüdüm, anne üşüdüm, acıktım” deyip ağlamaya başladı. Bütün bir hayatımız gözümün önünden geçti. Biz niye burdayız? Ne yaptık? Biz neyin bedelini ödüyoruz? Yani öyle sorgu sual geçti aklımdan. Ben farkında olmadan gözyaşlarım akmış yanağıma. Ermeni bir genç bayan vardı. O beni görmüş, o da etkilenip ağlamış. Farklı bir şey olduğumuzu anlamış. Hemen geldi yanımıza.
Eli yüzü düzgün böyle, temiz böyle, şey bir bayandı. Yanımıza geldi, konuştu. İşte, “nerelisiniz?” falan konuştuk böyle. Bize güvendi herhalde Bize böyle yakınlaşmaya çalıştı. Normalde orada kimseyle konuştuğunu falan görmedim. Ondan sonra peçete falan uzattı gözyaşlarımı silmem için. Hani bunlar insani paylaşımlar. Yani kendi öz insanımızdan göremediğimiz, bekleyip göremediğimiz şeyleri, dili, ırkı, kültürü, her şeyi farklı olan insanlardan görünce mutlulugu da acıyı bir arada yaşamış olduk orada. Yani o kadar ince bir sızı ki, yani o kadar büyük bir mutluluk.. Aynı çizgide dokunuyor, aynı çizgide geçiyor insanın içinden..
Kalktık işte eşim ağladığımı falan görünce vazgeçti. Çocuklar çok üşüdüler. Biz de kalktık apar topar çıktık oradan. Baktık hani iltica başvurumuzu falan da yapamıyoruz, gittik. Neyse işte, sürekli yer değiştiriyoruz, sürekli kaldığımız yerleri değiştiriyoruz. Otel falan değiştiriyoruz. Ekonomik olarak da zaten varımızı yoğumuzu bizi Türkiye’den çıkaran insanlara vermiştik. Elimizde çok cüzi bir miktar kalmış ve biz onunla ayakta durmaya çalışıyoruz. İki hafta gibi bir süreçte otellerde kaldık. Sonra bir ev bulduk internet üzerinden. Bir ev buldu eşim, orayı bir aylığına kiraladı. Oraya gittik.
Ev ama; hani bunları ne amaçla söylüyorum. Bunları bir şikayet, bunları bir yadırgama, bir kendime yakıştıramamak gibi bir şeyle söylemiyorum, asla. Hani birkaç ay önceki hayatımızla şu anki hayatımızın arasındaki uçurumların, bu süreçte yaşadığımız küçük küçük şeylerin bizi daha nerelere kadar götüreceğini ifade etmek adına ben bunları anlatıyorum. Yani bunu söylüyorum, o ev böyle yerin 3 metre mi 4 metre mi, bayağı altında. Söyle küçücük bir penceresi vardı. Ben o pencereden insanları, yolda geçen insanların ayaklarını görüyordum. Yani bir kaç hafta gibi o evde kaldık; ve ben uyuyamıyorum. Çünkü biz o ülkede kaçak geziyoruz. Biz alışkın değiliz yani. Biz insanların ülkesinde kaçak yaşayabilecek… Ondan sonra kendimi o kadar kötü hissediyorum ki.
O ülkeye kaçak girmişim ama ben dünyanın en büyük kötülüğünü yapmışım gibi. Gece uyuyamıyorum işte. Çocuk uyanırsa da hani, ağlar etraftakileri rahatsız eder, ya da ne bileyim, polis gelir. O korku ile falan geçiyor. Ben yaşıyordum polis korkusunu benim ülkemde. Ben içimden onu daha atamamışım. Tam olarak da yaşıyorum yani burada da. Ondan sonra böyle iki haftamız geçti. “Ne yapacağız, ne edeceğiz?” diye. En sonunda bir sabah kalktığımda, birkaç gün içinde, vücudumda böyle yara gibi bir şeyler çıkmaya başladı.
Artık vücut tepki gösterdi yaşanan onca şeye. Tepki göstermeye başladı. Eşime söylemiyorum. Eşim zaten bir sürü stres altında, bir sürü sıkıntı ile baş etmeye çalışıyor. Ondan sonra birkaç gün içinde kendi fark etti hemen. Bizim tek bilet hakkımız vardı. Yani elimizdeki maddi olanağımız her şeyimiz buna müsaitti. Biz tek bir bilet alabiliyorduk ve bir kere deneme şansımız vardı asıl gitmek istediğimiz ülkeye. Bir seferde geçtik, geçtik. Geçemedik artık biz o ülkede kalacaktık, yani o zaman olduğumuz ülkede kalacaktık. Ve orada yaşamaya başlayacaktık. Bizim pasaportlarımız da orijinal pasaport değiller.
Normalde bu insanlar bize orijinal pasaport sözü vermişlerdi. Ama orijinal olmayan pasaportları verdiler bize. Biz de çaresizlikten, tabii ki aldık, kabul ettik. Neyse, 40-42 gün gibi, evet 42 gün gibi bir zaman dilimini geçirdiğimiz o ülkede yağmur vesaire hiçbir şey yoktu. Ayrıldığımız gece yağmur başladı böyle, ama o kadar güzel bir yağmur yağıyor ki anlatamam size. Kalktık, sabahın erken saatinde idi uçağımız. Havaalanına doğru gittik. Ortalıkta falan görünmemeye çalışıyoruz.
Ondan sonra en son işte bizim uçak girisimizin oldugu sıra ilerliyor, biz en son girdik sıraya. Geçtik gittik, pasaport kontrolü vesaire yapıldı. Çok şükür fark edilmedik. O şekilde bindik otobüse. Eşimin elini tuttum. Yine benim bebeğim orada işte. Türkiye’den çıkarken iki buçuk aylıktı, o zaman 4 aylık falan oldu. Hiç şey yapmayan ses çıkarmayan bebek otobüse bindiğimiz an, bizim içimizdeki sevinci mi hissetti artık, önümüzdeki yaşadığımız o anki mutluluğu mu hissetti, bilmiyorum. Bebeğim böyle mırıldanma gibi ses çıkarmaya başladı.
Aman işte şeydik, hani o anda. Anlatamıyorum her şeyi. Bütün kötülükleri, bütün acıları, bütün çaresizlikleri arkada bıraktık gibi bir bir şey oldu yani. Hani onu düşündük kendi içimizde. Bindik uçağa geldik. İşte şu an Avrupa’nın bir ülkesindeyiz. İsveç’teyiz bir buçuk yıldır, burada işte. Kampta falan kaldık aylarca. Şu an bizi köy gibi yere vermişler, önceden kaldığımız yer de köy gibi bir yerdi. Ondan sonra üç aydır başka bir yere taşındık. Burası ormanın içinde böyle ıssız bir yer. İnsan felan etrafımızda hiç yok, biz varız, yakınımızda bir aile vardı, onlar da taşındılar gittiler. Burada bekliyoruz yani. Kendimize düzgün bir hayat kurmak için yeniden hayata başlamak için ayaklarımızın üstünde durmak için burada bekliyoruz.
Bu süreçte en çok çocuğuma üzüldüm, yani büyük kızıma üzüldüm. Çok yalnız kaldı. Yani bir çocuğun asla ve asla yalnız kalmaması gerektiği kadar kaldı kendi dünyasında, hep böyle. O da çok üzüldü, ağladı. Yeri geldi isyan etti. “Ben bu ülkeyi sevmiyorum, kendi ülkemi istiyorum, arkadaşlarımı istiyorum.Niye buraya geldik,niye burdayız?” diye isyan ettiği zamanlar da oldu. Artık çünkü o da bir yere kadar dayanabildi demek ki.
Ama şuna inanıyoruz.Yani biz hep Allah’ın kudretine, adaletine inanan insanlarız. Bizim yaptığımız hiçbir kötülüğün bedeli değil bu. Bir fırtına koptu ve o fırtınadan biz payımıza düşeni yaşadık, yaşıyoruz yani. En çok bu süreçte canı giden, yolda ölen insanlar, ölen çocuklar, ölen anneler… Bugün bile aldığımız haber o kadar işimiz acıttı ki. Onları düşününce herkesin hikayesi kendinedir, kendinedir herkesin hikayesi.
Hani ateş düştüğü yeri yakıyor gerçekten. Herkesin acısı kendisine ağır geliyor. Biz de ağır şeyler yaşadık. Çoğu şeyi ben şu an ifade edemiyorum. Çoğu şeyi ben anlatamıyorum, çok şey boğazımdan geriye doğru gitti. Yani anlatamadım. O şeyim yok, o gücüm yok. Yani o gücü bulamıyorum kendimde. Biz çoğu insana göre şanslıyız bu süreçte. Çok şey öğrendik. Yani insanların vefasızlığıni öğrendik. İnsanların, lafa gelince insan olduklarını, inançlı olduklarını, insan haklarına şuna buna çok saygılı olduklarını. Ama gerçekte öyle olmadıklarını gördük, yaşadık, öğrendik.
Bu fırtınada ailemle beraber bu yola çıktım. Çok şükür, sonsuz şükürler olsun ki, beraber devam ediyorum. En büyük mutluluğum bu benim. Şöyle bir şey daha belirtmek istiyorum. Ben bu süreçten hemen önce annemi kaybettim. Annemle de beraber, birlikte büyüdüğüm, arkadaşım dostum olan yeğenimi, 27 yaşındaki yeğenimi de kaybettim bir ayda. Yan yana mezarları. Babam da hayatta değil. Babamı da 15 yıl önce kaybetmiştim ben. Ve ilk defa, yani ilk defa ben “annem iyi ki ölmüş” dedim. “Bu günlerimi görmedi” dedim. Yani bu günlerimi görmüş olsaydı, benim yüzümden ona bir şey olsaydı üzüntüden, acıdan.
O zaman işte ben biterdim. Yani hayat, her şey benim için bitmiş olurdu o zaman. Ve hani bilmiyorum, içimi acıtan çok şey var şu, an dile getiremiyorum yani. Çok şükür ki şöyle, benim yakınlarım, benim ailem tümüyle, hani düşününce yapısı olarak, kültür olarak, bizim inandığımız yoldan farklı insanlardı. Ama bu süreçte hep yanımızda oldular. Hepsi desteklediler, her şeyleriyle bizi desteklediler. Yani kardeşlerim, annem, babam hayatta değil ama, yani onlardan gördüğüm destek yetti bana. Arkadaşlarımdan da bunları duyuyorum, yani ailesi ile kardeşiyle annesiyle, babasıyla sınanan insanlar da var. Bu konuda çok şanslıyım. Yani bu konuda gerçekten mutluyum, şanslıyım. Ben ailemden destek gördüm hep. Yani şu an bunları anlatabildim, şu an bu kadar. Hani daha başka anlatacak bir şey gelmiyor aklıma şimdilik.
(3)
Yani, hani hep diyorlardı ya, hep böyle filmlerde, kitaplarda biz okuyorduk. Böyle insanlar, yüreğindeki acı ağır bastığı için bedenindeki acıyı hissetmiyorlarmış. Yani herhalde benim de öyle bir şeydi. Yani acıyordu ama, şey yapıyordum, o acıyı bastırabiliyordum. Çünkü benim içimde büyük bir korku vardı. Çünkü ben ve eşim hapse girersek ortada kalacak bir bebeğim, bir kızım vardı yani. Hani bu korku o kadar büyük bir korku ki, o korkuyu hiçbir beden acısının geçebileceğini düşünemiyorum, yani gerçekten. Benim sağlığım söz konusuydu, ki beni ameliyat eden doktorum dedi. “Kesinlikle ben senin çıkışını onaylamıyorum. Riskli bir durum, tehlikeli bir durum.” Ama ben çıkmak zorundaydım. Çünkü hastane emniyete bildiriyor hastalarin kimlik bilgilerini belli bir saatten sonra. Ve ben o saatten önce hastaneyi terk etmek zorundaydım. Yoksa ben ve eşim hapse girecektik ve benim çocuklarım ortada kalacaktı. Ben o haberleri de çok duyduğum için, hani anne babayı hasta alıyorlar ve çocukları Çocuk Esirgeme Kurumu’na falan veriyorlar. Yakınlarına bile vermiyorlar. Ben o haberleri de öğrendiğim için o korkuyu taşıyordum. Yani o yüzden bedenimdeki acı beni şey yapmıyordu, beni durduramıyordu, beni sınırlandırmıyordu yani. Ya da gerektiği kadar hissetmiyordum.
(4)
Bebek altını kirletmiş, değiştirecek şey yapacak kimse de yok hani o an hastanede. Gece miydi bilmiyorum, yani yanımızda kimse yoktu. Ben kalktım tutuna tutuna yatağa falan işte, bir şekilde bebeğimin yanına gidip altını falan değiştirdim. Yani o an bedenimdeki acıyı tabii ki de hissettim yaşadım.
(5)
Yani yine büyük bir korkuyordu. Ben 23 yaşında falan denizle tanıştım, ayaklarımı koyabildim. Yani böyle sahilde kumsalda ayaklarımı sadece koyabilmiştim. Bir de yani o o korkuyu anlatamam size, biliyor musunuz? Gözlerimi kapatıyorum, sanki çocuğum giderse ben göremeyeceğim. Hani gözümü kapatırsam, ona bir şey olursa ben engel olamayacağım korkusu ile gözümü açıyorum. O dalgalar böyle birer kabus, birer karanlık bir canavar gibi, böyle sanki üstüme gelecekmiş gibi, yani anlatamam, anlatamıyorum. Hani o korku gerçekten çok çok şiddetli bir korku yani. Çok şükür, ama geçtik. Teknede böyle çukurumsu bir yer vardı. Eşim beni bildiği için oraya oturttu. Ben oraya çömeldim, oraya oturdum. Ondan sonra hani ben çok böyle, önüme bakmaya çalışıyordum. Daha böyle denizde olduğumu düşünmemeye, işte önüme bakmaya çalışıyordum. Yani o şekilde şey yapmaya çalıştım. O şekilde, hani o an sanki kıyamet gibi, böyle kıyamet kopuyormuş da ben ve çocuklarım içindeyiz, yani öyle o korku.
(6)
Çocuğum ayağa kalktı. “Baba!” diye bağırdı. “Anne, babam düştü!” dedi. Yani korktu, gözleri kocaman açılmıştı. İki elini avuçlamış, birbirine sımsıkı, böyle bir şeyler yapmak istiyor, yapamıyor. Bakıyor, gücü yetmiyor sanki. Hani o an onu farkettim onda. “Anne, babam!” dedi. Neyse ki çok şükür, birkaç dakika içinde babası yüzebildi. Yani orada ve onu gördük “Anneciğim işte tamam. Bak baban geliyor, baban yüzme biliyor” falan öyle dedik. Diğer arkadaşlar da ayaklanmış, ayaklandılar onlar da. Yüzme bilmiyorlar, ayaklandılar. İşte eşimin ismini söyleyerek, şöyle böyle, bakmaya çalışıyorlar. Onlar da ilk etapta göremediler onu. Hava karanlıktı çünkü. Ve tekne hızlı gelirken o bayağı arkamızda, teknenin gerisinde kalmıştı. Ondan sonra, cok şükür, hani o kendi çabasıyla, Allah yardım etti ve kurtuldu yani.
(7)
Eşimin hakkında tutuklama kararı vardı. Eşim orada, bizim olduğumuz ilde dernek yöneticisiydi. Sendika yöneticisiydi, başka aktiviteleri vardı, onlarda aktifti. Eşimin direk tutuklama kararı vardı, o yüzden bana da daha sonra soruşturma falan açmışlar. Ondan sonra o şekilde yani. Zaten hemen 15 Temmuzun 2. mi 3. günü falan polis bizim evimize gitmiş. Biz bunları kapıcımızdan falan öğrendik, daha sonra o şekilde. Yani biz bir daha evimize giremedik, hani eşyalarımız falan…
Akrabalarımız falan bir iki kere böyle gecenin çok şey bir saatinde… Hani insan hiç evine hırsızlık… Hani o duyguyu bilmiyoruz ama böyle onun gibi bir şey yaşadık. Evimize sanki, hani bir yabancı eve giriyoruz, hırsızlık yapıyoruz gibi, evimize girdik. Eşyalarımızın bazılarını böyle işte ayırdık, ettik falan. O süreçte kızımı başka bir yerde bıraktık. Çünkü onun eşyalarını falan… Çünkü daha o 4 yaşında. Biz ona işte nasıl anlatabiliriz ki? Neyi nasıl anlatabiliriz ki? O diyor ki “benim oyuncaklarım, anne benim odam…” halen. Dün bana diyor ki “anne ben sana çok kızgınım” diyor. “Niye?” diyorum. “Anneciğim, sen benim…” Onun babaannesinin ona hediye ettiği bir oyuncağı vardı, köpeği. “Sen benim köpişimi” bilmem nerde ‘bıraktın” diyor. “Ben o köpişimi çok seviyordum” diyor. ”Siz benim oyuncaklarımı…” O şey zannediyor, biz tekrar döneceğiz.
Hani anlatıyoruz, “bir daha gitmiyoruz” falan, ama o bizim evi terk edişimizi , işte o eşyalarımızın evden çıkışında vesairesini görmediği, şahit olmadığı için çocuk bazen anlamıyor. Unutuyor, ya da o daha bizim orada bir evimizin olduğunu, işte odasının olduğunu, eşya oyuncaklarının, eşyaların olduğunu düşünüyor Biz gidersek “ben gidip” işte “şu oyuncağımı alacağım, şunu alacağım” falan diye bazen söylüyor. Şu an altı buçuk yaşında, yani 7 yaşını bitirmesine az kaldı. Çok şükür, gerçekten bu süreçte çok olgun bir…Belki çoğu zaman biz yetişkinlerin bile gösteremeyeceği cesareti gösterdi, olgunluğu gösterdi.
Şöyle bir şey daha olmuştu. Biz ona kışlık bir ayakkabı almıştık, Türkiye’den çıkmadan önce. Ayakkabısına basınca topuklarında ışık, böyle renkli ışıklar çıkıyor. Ondan sonra bizim birinci çıkışımız. Bizim denize birinci ilk gittiğimiz gün var ya hani, Sahil Güvenlik bizi fark ettiği gün. Sonra biz geri geldik. Orada abla, yanımızdaki abla, dedi ki kızıma “kuzu” dedi. “Ayakkabının ışıkları fark edilmesin,basma. Polis amcalar, askerler bizi görmesin diye basma” dedi. Bu çocuk kaç kilometre , biz tabii unutmuşuz o telaşla. o şeyle, kaç kilometre yol, parmaklarının ucunda yürümüş. Topuğuna basmıyor ışıkları fark edilmesin, yanmasın diye. Ta ki biz evin kapısına gittik. Orada dönmüş ablaya diyor ki “ben ayakkabıma, topuğuma basabilir miyim?” diyor yani. Hani bunlar, bilmiyorum, hani başka insanlar için ne ifade bilir ama, yani bir çocuk, yani bir anne için çok şey ifade ediyor.
(8)
Şu anki korkum, yani şu an korkum şöyle, şu açıdan…Yani ben kendi ülkemin insanını gerçekten tanıyamamışım, görmemişim. yani bilmemişim. Şu süreçte, şu yollarda ölen çocukların, bebeklerin, annelerin arkasından yapılan insanlık dışı yorumları görüp, “iyi ki ben o ülkeden çıkmışım” diyorum. “ İyi ki ben o insanlarla yaşamıyorum, aynı sınırlar içerisinde. İyi ki benim çocuklarım o topraklarda yetişmeyecek, o kültürde yetişmeyecek” diye mutluyum çocuklarım için. Çünkü gerçekten insani değerlerin daha yoğun olduğu daha önemli olduğu bir kültürde şu an yaşıyorum.
Şu kırgınlığım var. Ben de, hani ben kardeşlerimden görmedim vefasızlık, çok şükür. Ama çok yakın akraba, böyle dost dediğim, canımlı cicimli olduğum çok arkadaşım, akrabamla da tabii ki sınandım. Yıllarca, aylarca, yani iki yıldır ben oralarda yokum. Beni arama…Benim telefon numaramı silen insanlar var yani kendi korkusundan. Benim masum olduğumu, benim bu süreçte mazlum insanlardan biri olduğumu, mağdur olduğumu bile bile kendi rahatlığını kaybetme korkusunu yaşadığı için, kendi rahatlığından ödün vermemek için, benim telefonumu silen, benimle görüşmesini, merhabasını kesen insanlar var yani. Ve ben o insanlarla olmadığım için mutluyum. O insanlara kırgınım. O insanlara çok kırgınım hani, ama onlarla yaşamadığım için beni daha fazla kandırmadıkları için, kandıramadıkları için mutluyum. Düşünsene böyle bir ömür devam edecekti. Ben onları gerçek bir dost olarak düşünecektim, bağrıma basacaktım, varımla yoğumla ben onların hep yanında olacaktım. Ama onlar gerçekte öyle insanlar değilmiş. Oyle bunu hak eden insanlar değilmiş, yani. Bunu öğrendiğim için mutluyum yani.
(9)
Kendi ülkem, kendi bayrağım için üzgünüm. Yani gerçekten üzgünüm bu ülkemin insanının bu halde olmasına üzülüyorum. Olmamaları gerektiği kadar insani duygulardan yoksun oldukları için üzgünüm yani, bir şey diyemiyorum daha fazla.
(10)
Ben soruyu kesik kesik anladım, ama şöyle anladım: Bu süreçten sonra şu anki halimi, özel hayatımda benim karakterim ve kişiliğimi değişen farklılıkları mı sordunuz? Yani değişim şu şekilde oldu. Tabii ki ben hani hayatın önemini daha fazla anlamaya çalıştım, daha fazla anladım. Yani hayatın, bizim daha önceki yaşadığımız kadar basit olmadığını. Bir de burada, geldim, farklı kültürden insanlarla tanıştım. Yani Suriyeli, işte Afgan, işte Iraklı, işte İranlı işte. Veya başka kültürden insanlarla tanıştım. Onların hikayelerini dinledim. Yani bize sunulan hayatın gerçekten, çok ama çok değerli olduğunu, bunu en güzel şekilde değerlendirmek gerektiğini, daha iyi anladım, daha iyi öğrendim. Olumlu olarak bu hayatımdaki olumlu bir değişim olarak…
Olumsuz değişim de şöyle: İnsanız ya, ben bu süreci hamilelik lohusalık ve sonrası ben hep yaşadım. Şanssızlığım o oldu benim biraz. Böyle daha tahammülsüz bir insan oldum sanki. Böyle, daha az sabredebiliyorum. Mesela çocukların sesine daha az tahammül ediyorum. Hani kızıma, mesela hiç kızmayacağım bir şeyde, birkaç kere kızmaya başladım yani. Sonra sorguluyorum, sonra pişman oluyorum. “Niye yaptım,niye ettim?” diye sonra düşünüyorum. Yaşadıklarımın etkisi yeni yeni herhalde kendini göstermeye başladı yani. Bu şekilde eş olarak eşime daha çok kenetlendim bu süreçte. Onun benden başka kimsesinin olmadığını, benim de ondan başka gerçek anlamda kimsemin olmadığını daha iyi öğrendim. Ve bundan sonraki hayatımızda bu bilinçte, bu hassasiyette olup, her şeyde buna göre davranmam gerektiğini öğrendim. Yani çok daha güçlü, çok daha sağlıklı, çok daha böyle kenetlenmiş olarak olmam gerektiğini öğrendim.
Copyrighted to Undaunted Voices of Turkey