Interview #23
Story of a 45-year-old academic who was later dismissed from her position. Experiencing the oppressive environment of Februray 28 post-modern coup as a headscarved college student, she sees the current situation more traumatizing with heavy polarization and otherization in the society. She does not want to associate herself with the current oppressive regime and does not wear headscarf anymore.
English Translation:
(1)
“Who am I?” I asked myself. I am an academic, an academic who does research on Ottoman history. I worked at a university in Turkey for five years. I was suspended from my position for one year before I was dismissed. When I was working at the university, I tried my best to instill a sense of patriotism in my students… a sense of devotion to the motherland. I never supported an attempt against the government, nor have I ever done any harm to anybody in my life. I did not think of harming someone, let alone doing it. It was quite humiliating for me that I was accused of such a thing and dismissed from my position in such a way that meant I would never get any healthcare or financial support from government. After I was given the dismissal document (She refers to the document explaining the government decree firing public employees), I did not want to even go to my office at my institution. I wanted to leave the university directly from the Dean’s office. I needed to officially alert the department head, so I only went there to inform her. I told her I did not want to even gather my personal belongings from my office. I felt deeply disappointed, and that feeling never went away. I thought it would go away with time. I was hoping this process, which I call a “witch hunt,” would come to an end and that my wounds would heal… but it did not happen. The witch hunt continued and spread throughout the entire country. Many suffered, and thus, my wounds have festered.
(2)
Perhaps one of the things that hurt me the most was that many people in Turkey acted as if nothing had happened, as if people were not suffering, as if everything was all right. When I think about this deeply, what I observe, I might be wrong, is that there is deep fear in Turkey. It is considered a crime to feel sorry about what’s happening in Turkey. I mean it is a crime to feel sorry that innocent people are being arrested and people are dying with their children as they try to escape abroad. This is because if you feel sorry, they consider you to have a similar mindset. Therefore, many people are hiding their true feelings on social media or in public spaces. They act like they do not care, or they say that people deserve what’s happening to them. I saw this clearly. I mean, how people talk with those in their close circles and what they share on social media are quite different. This is not hypocrisy. This is forced hypocrisy due to fear.
Why are people so fearful? This is because there is a climate of generalized fear. Second, who would want to lose their jobs or their civil rights…
There is something else I’d like to say, another dimension I want to draw attention to. Turkey is a majority Muslim country. And the current government is known to prioritize Islamic values and principles. On the other hand, the oppressed, I mean, the majority of those who currently bear the brunt of the government’s persecution are also practicing Muslims. Now, when people in Turkey see the oppression, so many have said if this is Islam, I mean, if Islam justifies oppressing innocent people, I am not Muslim. This perception is formed not only among leftists and liberals but also among many conservative Muslims. Indeed, what I want to say is that, many previously conservative people are now saying that in terms of creed they do not consider themselves as Muslim anymore.
Yes, there is God, but I do not want to be like those who govern this country. I do not want to be known with my Muslim identity because if I am Muslim and they are Muslim too, we do not believe in the same thing. I am not one of them.
(3)
I am wearing a headscarf, or I should say I was wearing a headscarf. During the course of this witch hunt, I experienced a serious psychological trauma right before Eid al-Ramadan, in which I was dismissed. I was seriously distressed after my brother was jailed and many other things I experienced during that time. And I felt like going outside with headscarf made me look like one of them. And I said to myself “I do not want to wear a headscarf anymore.” When I disclosed this to people around me, I was 43 years old. I had worn a headscarf since I was 13 years old. Because I was attempting this with my own free will, people were disappointed and thought I was becoming an atheist. I said no, I am still a Muslim and I continue practicing my daily prayers. I continue believing in God and my beliefs did not change. But I do not want to look like them. Perhaps, this was a reactive behavior. My soul reacted. My body reacted, and I had all these rashes. In fact, whenever I put on my headscarf, my heart felt squeezed. Perhaps it was a panic attack or something, I do not know, but I could not go outside like this. How do I live now? It is funny. Sometimes I go outside covered, sometimes without. It is funny. I know.
As a historian, my prediction is that after this process, what awaits Turkey is a large-scale deism or widespread identity crisis. It is going to be a social crisis. Right now, it is quite new, and we do not recognize it, but we can see its traces on our children, on our students in new generations.
(4)
Yes, I was an educator. What was important for me was not lecturing about history but to transfer my knowledge to my students and thus to the next generation. This is really important for me. This is because I was a student at the college of education, and I have felt deeply about teaching since then. When I passed by a school or when I was an intern, I was crying and looking forward to the day I was going to teach. I was passionate about doing good and helping those children. When I began teaching in college, I felt the same. My colleagues were telling me that I was too involved, too caring, and that I was wearing myself out. In reality, I did not see it that way. I was making tea, cookies and offering them to students in my office. I am telling this to say that I was approaching them with the compassion of a mother for her children. This was not something they were used to. And this gave me joy.
But let me tell you how I feel right now. I certainly do not want to teach anybody anymore. This is because I lost my faith in people during this process, I lost my faith in education. This is because lives of so many educated people are destroyed in Turkey, they are purged…And many of those who did this were educated too. So, now, education is a hollow concept for me. This is how I feel right now. If I ever to teach again, I do not want to do that in Turkey. I do not want to be an educator in Turkey anymore, even if the government reinstates my rights and give my job back. I will most likely resign if that happens. I do not want to teach anything anymore, nor do I want to positively affect change in anybody’s life.
This was the second most devastating thing that happened to me. The first was about my beliefs, that I did not want to perceive my identity as a Muslim anymore. And the second was losing the faith in people, in education, in doing good. I believe it was quite hurtful for me.
(5)
During February 28 (referring to events in 1997, also known as the post-modern coup, commonly referred to as February 28), I was a freshman college student. I was into my first year in 1999. And during that time, I was wearing a headscarf. A few of our professors were forcing us to take them off, mocking us and telling us that we could not come to campus like this (with headscarf). We were not able to wear our headscarves on campus, so we used hats and things like that… some of our friends wore wigs, for instance. Nevertheless, even during that difficult time, our friends from different walks of life supported us. And it was possible to freely talk about this as a form of oppression. People were not afraid of supporting us and did not refrain from doing so. Even though there was government repression, I had many friends who supported me at school. And that’s why I was not psychologically traumatized by what happened. Back then, I went to school wearing a hat for three months, and then I did not wear it and I went to school uncovered. During that time, even though I was upset that I had to do something at the expense of my beliefs, I did not really feel like I was otherized thanks to the supportive atmosphere in my school and the support I received from my classmates. This is because they did not tell me that I could not get my education there or did not strip my rights away. They were telling me about the rules of attending that school and not to come to school with a headscarf. But what we experience right now is that you cannot go to school, you cannot work. There is no way around it. They jailed even high school students. This is very traumatic.
As someone who also experienced the process of February 28 during college years, and if it relieves me to take my head scarf off…I don’t know, it is traumatic and saddening. For me, this current process has been worse. I believe what we experience now is not at all comparable to what happened then. This is more severe…much more severe.
Turkish Transcription:
(1)
Ben kimim diye kendi kendime düşündüm. Ben bir akademisyenim. Osmanlı tarihi alanında çalışan bir akademisyenim. Türkiye’deki bir üniversitede beş yıl aktif olarak, bir yıl da görevden uzaklaştırılmış olarak çalışmış olan bir akademisyenim. Resmi olarak üniversitede bulunduğum süreçte öğrencilerime hep vatanseverliği, vatanın çok önemli olduğunu aşılamaya çalıştım, vatan için fedakarlık yapmanın öneminden bahsettim. Kesinlikle devlete karşı herhangi bir suç işlemedim, hatta böyle birşeyi aklımın ucundan bile geçirmedim. Bırakın bunları, insan temel hak ve hürriyetleri noktasında herhangi bir öğrencime bile en ufak bir şekilde zarar vermek hayallerime bile yaklaşmazken, ve kesinlikle bu veya benzeri bir faaliyette bulunmamama ve desteklemememe rağmen, böyle şeylerle suçlanmış olarak üniversitemden uzaklaştırılmış olmak ve sonunda da hiçbir şekilde devlet desteğinden yararlanamayacak şekilde ihraç edilmiş, yani atılmış olmak benim için gerçekten çok onur kırıcıydı.
İlk başlarda, açığa alındığım süreçte, yani elime verilen kağıttan sonra, üniversitede kendime ait olan odaya bile gitmek istemedim. Dekanlığın odasından direkt dışarıya çıkmak istedim. Resmi olarak bölüm başkanıma haber vermem gerektiği için sadece onun yanına gittim ve ona dedim “Ben odama gitmek ve şahsi eşyalarımı bile almak istemiyorum.” Büyük bir kırıklık yaşamıştım ve bu hiç geçmedi. Ben zamanla bu cadı avı dediğim sürecin ve gönül kırıklığımın geçeceğini ümit ediyordum, biteceğini düşünüyordum ve bu yaralarımın üstünü kapatacağını düşünüyordum, ama öyle olmadı. Ne bu süreç bitti, ne benim içimdeki yaralar kabuk bağladı. Her gün ama her gün tazelendi. Türkiye’de halkın bütün katmanlarına yayılacak şekilde bu cadı avı büyüdü ve herkes bu süreçten ciddi anlamda zararlar görerek etkilendi.
(2)
Beni en çok yaralayan şeylerden birisi de, bir kesim insanda bu olaylar sanki hiç yaşanmıyormuş gibi, sanki insanların başına hiçbir şey gelmiyormuş gibi, hayat gerçekten çok güzel devam ediyormuş gibi davranmaları. Ama bunun derinine indiğimizde benim gözlemlediğim kadarıyla, derin bir korku var.
Türkiye’de bir insanın hapse girmesine veya çocuklarının yurt dışına kaçma yollarında ölmesine üzülmek suç sayılıyor. Gerçekten ciddi anlamda söylüyorum, bu bir suç sayılıyor. Öyle birisine üzüldüğünüz zaman, sizin de aynı yollara maruz kalma gibi durumunuz olabilir. Ve bundan dolayı birçok insan kendi üzüntüsünü saklıyor. Sosyal medyada ya da görünür alanlarda, insanlar bu durumlara karşı umrunda değilmiş gibi, hatta hak ediyorlarmış gibi davranıyorlar. Ben bunu açıkça gördüm. Yani insanların kendi evlerinde, dar mekanlarda veya yakın çevresinde söyledikleriyle, sosyal medyada paylaştıkları şeyler çok farklı. Bu iki yüzlülük değil, korku ile yapılmış bir davranıştır.
Neden insanlar korkuyorlar ki diye düşünebilirsiniz. İnsanlar bu duruma düşmek istemiyorlar. Kim işini kaybetmek ister veya sosyal haklarından mahrum kalmak ister.
Benim değinmek istediğim başka bir nokta daha var. Türkiye Cumhuriyeti büyük çoğunluğu itibariyle müslüman bir ülke ve şu andaki hükümet de İslami değerleri ön planda tuttuğunu düşünen bir hükümet. Buna rağmen Türkiye’deki bu mağduriyetlere uğrayan kesim de genel olarak muhafazakar olarak bilinen, vatanına devletine bağlı dinini yaşamaya çalışan insanlar.
Bu yapılan zulme bakınca, Türkiye’de çok kötü bir algı oluştuğunu görebiliyorsunuz. Birçok kesim, eğer Müslümanlık böyle bir şeyse, yani kendi çıkarına uymayan bir kişiye zulmetmeyi mübah görüyorsa, ben Müslüman değilim veya olmak istemiyorum diye düşünüyor. Bu muhafazakar kesimdeki insanlarda da oluştu, sol liberal kesimlerde de oluştu. Uzun lafın kısası, muhafazakar birçok insan şu anda itikadı anlamda artık Müslüman olmadığını söylüyor. Evet bir Allah var ama ben şu anki hükümetteki insanların inandığı Allah’a inanmak istemiyorum. Ben onlarınki gibi Müslüman kimliğimle bilinmek istemiyorum. Aslında biz aynı şeye inanmıyoruz. Ya onlar müslüman, ya ben. Ama ben asla onlar gibi olmak istemiyorum.
(3)
Ben başörtülüyüm ya da başörtülüydüm demeliyim. Bu süreçte, Ramazan Bayramında ihraç olmadan önceydi, çok ciddi bir psikolojik travma geçirdim. Kardeşimin hapse girmesi ve yine bu olaylarla ilgili yaşadıklarım neticesinde ciddi bir kriz geçirdim. Başörtülü olarak her dışarı çıktığımda kendimi onlar gibi hissediyordum. Ve kendi kendime dedim ki, artik başörtü takmak istemiyorum. Bu kararımı etrafıma söylediğim zaman 43 yaşındaydım. 13 yaşından beri başörtülüydüm. Kendi irademle aldığım bu bu karar insanları şaşırttı ve insanlar bana dinden mi çıkıyorsun diye tepkiler verdiler. Ben de onlara dedim ki “Hayır benim itikadım bozulmadı, ya da Allah’a inancım da herhangi bir değişiklik olmadı, namazımı kılmaya devam ediyorum, ben sadece onlar gibi basortulu görünmek istemiyorum. Size tuhaf gelebilir ama başörtü takınca ruhum daralıyor, kalbim sıkışıyor ve vücudumda alerjim varmış gibi kızarıklıklar oluşuyor. Belki de panik atak gibi bir şey geçiriyorum ve dışarıya bu şekilde çıkamıyorum. Şu an size çok tuhaf gelebilir; bazen başörtü takarak çıkıyorum, bazen başımı açarak çıkıyorum. Çok dengesiz bir hal diyeceksiniz; evet farkındayım.
Tarih araştırmacısı olarak benim tespitim şudur ki; bu süreçten sonra Türkiye’yi deizm ya da ciddi anlamda bir kimlik bunalımı beklemektedir. Şu anda bu süreç yeni ve etkisini fark etmiyoruz ama bu sürecin etkisini çocuklarımızda, öğrencilerimizde ve yeni nesilde göreceğiz.
(4)
Ben bir tarih eğitimcisiydim. Benim için öncelikli olan şey tarihi anlatmak değil, öğrencilerime ve gelecek nesillere bir şeyler aktarmaktı. Bu benim için gerçekten çok önemliydi. Ben eğitim fakültesinde okurken ne zaman öğretmenliğe başlayacağım konusunda çok heyecanlıydım. Herhangi bir okulun yanından geçerken, ben ne zaman öğretmen olacağım, ne zaman bu çocuklara güzel şeyler öğreteceğim diye düşünüyor, heyecanlanıyor hatta kendimi tutamayıp ağlıyordum. Daha sonra akademisyen olduğumda da aynı duyguları besledim. Bütün hocalar bana çocuklarla aşırı ilgileniyorsun, bu kadar kendini yıpratma diyorlardı. Ben bunu hiçbir şekilde aşırı yıpratma olarak görmüyordum. Öğrencilerime odamda çay yapıp, ikramlar hazırlıyordum. Sınıf mevcudu azsa, dersi çay ve ikramlar eşliğinde odamda yapıyordum. Öğrencilerime üniversite ortamında görmedikleri anne şefkatiyle yaklaşıyordum ve bu bana büyük mutluluk ve haz veriyordu.
Ama şu anda geldiğim duyguyu söylemek istiyorum. Kesinlikle hiç kimseye eğitim vermek istemiyorum. Çünkü inancımı kaybettim, insana olan inancımı, eğitime olan inancımı kaybettim. Çok eğitimli olduğunu düşündüğümüz insanlar bir çırpıda yok edildiler. Yani bir şekilde Türkiye’den uzaklaştırıldılar, hayatlarından uzaklaştırıldılar. Daha da kötüsü çok eğitimli olduğunu zannettiğimiz, düşündüğümüz insanlar bize bunları yaptılar. Ve şu anda, ne yazik ki eğitim benim için artık gerçekten içi boş bir kavram oldu. Artık eğitimci olmak istemiyorum. Eğer eğitimci olacaksam bile, Türkiye’de yapmak istemiyorum. Hani bir gün, devlet bana iade-i itibar yapar ve mesleğimi geri verirse bile, büyük bi ihtimalle istifa ederim. Çünkü ben artık hiç kimseye hiçbir şey öğretmek istemiyorum, herhangi bir insan hayatına olumlu anlamda bir dokunuşum olsun istemiyorum.
Beni en çok sarsan şeylerden birincisi inancımla ilgili. Artık kendimi Müslüman bir kimlikle görmek istemiyorum. İkincisi de insana olan, eğitime olan inancımla ilgili. Hiç kimse için faydalı bir şey yapmak istemiyorum. Kısacası, bu süreç benim için çok fazla yaralayıcı oldu.
(5)
28 Şubat döneminde ben bir üniversitede öğrencisiydim. 1999 yılında üniversite birinci sınıf öğrencisiydim ve o süreçte başörtülüydüm. Üniversitedeki bir kaç tane hocamız bize ciddi baskı uyguluyorlardı, bizimle dalga geçiyorlardı ve başörtülü bir şekilde sınıfa giremeyeceğimizi söylüyorlardı. Zaten başörtülü okula giremiyorduk; başımıza şapka, peruk veya benzeri şeyler takıyorduk. O süreçte, sınıftaki her düşünceden arkadaşlarımız bize ciddi destek veriyorlardı ve toplumda bunun açıkça bir zulüm olduğu konuşabiliyordu ve insanlar açıkça bize destek vermekten kaçınmıyorlardı, şu anda olduğu gibi korkmuyorlardı.
O süreçte, yani 28 Şubat sürecinde, devlet baskısının yoğun olduğu o zamanda bile, sınıfta beni açıkça koruyan birçok arkadaşım vardı. Bundan dolayı olsa gerek, psikolojik olarak hiç yıpranmamıştım, ki o zaman 3 ay kadar derslere şapkalı girmiştim, daha sonra da başı açık girmiştim. Ben inancıma rağmen başımı açtığım için kişisel olarak üzüntü duyuyordum ama kendi üstümde bir baskı hissedip kendimi öteki olarak hissetmiyordum. Şu zamandaki gibi böyle bir ötekileştirme hissetmiyordum. Çünkü bana sen okula gelme okuyamazsın demiyorlardı ya da haklarım elimden alınmıyordu. Okulun şartları böyle, başörtülü olarak okula giremezsin diyorlardı ama şu an yaşadığımız süreç gibi sen okuyamazsın, sen çalışamazsın diye birşey yoktu. Bu süreçte lise öğrencileri bile hapse girdi. Şimdi size soruyorum, bu kadar komik ve travmatik bir şey olabilir mi!
Ben 28 Şubat sürecini de üniversitede yaşamış bir insan olarak diyorum ki; şu an yaşadığım bu süreç, 28 Şubat sürecine göre kıyaslanamayacak kadar çok daha ağır ve yıpratıcı oldu. (Düşünün bu süreçte başımı açmak beni rahatlatıyor, ki 28 Şubat sürecinde başörtüyü çıkarmak insanlar ve benim için gerçekten çok travmatik ve üzüntü verici idi.) Tahmin edebiliyor musunuz, durumun ne kadar vahim olduğunu!
Copyrighted to Undaunted Voices of Turkey