Interview #27
Story of a teacher who gave birth to twins four days after the coup attempt. Facing her neighbor’s insults and being called “traitor”, over time it became more and more difficult to resist the pressure around her family. After moving from one place to another to start a new life, eventually, they had to accept the fact that there was no place for them where they would feel safe and secure anymore. After all, they were left with one and only one bitter decision: flee from their own homeland.
English Translation:
(1)
It has been seven months since I left Turkey. I was a Turkish language teacher in a Tutoring Center before July 2016. I have eight to nine years of experience in teaching. There were some problems about tutoring centers before July 2016. I was worried about losing my job because the tutoring centers would be closed by the government. However, among all those difficult times, July 16, 2016 was the turning point of my family’s life. It was the beginning of the hard times.
We had an ordinary life before that date. My husband and I got married in 2013, and I gave birth to twins just 3 days after July 16, 2016. Until that date, we had an ordinary life with some difficulties like regarding job, but we didn’t have any extraordinary things happening in our life. However, on that day, we entered an episode in which our whole life was turned upside down where we did not know what to expect next. We learned from the breaking news that there was a coup attempt in Turkey, and just 2-3 hours later, they started saying on TV that this attempt was carried out by the Hizmet Movement (religious movement also known as Gulen movement which was accused of organizing the attempted coup and declared a terrorist organization by the Turkish government). We are also affiliated with the Hizmet Community, and we were working at a tutoring center associated with the Hizmet Movement. We were shocked, and everyone was on their phone asking each other what was going on. None of us had any clue about what was going on. I am pretty sure no one could sleep that night at all.
We woke up to a completely different day in the morning. That morning we started to realize that our lives were changing, and we saw the first signs that everything would be very different. We were having our breakfast on a small balcony next to the kitchen that morning. Our neighbor, whom we had only a small yard between us, came out to the balcony while we were having our breakfast and started yelling at us. “How come you are still here, what a disgrace! You should have left this neighborhood already. We don’t want you here, traitors!” My husband and I are not the kind of people that would offend anybody; it is not in our nature. We could defend ourselves as human beings, but we didn’t know what to say. We thought about going and talking to our neighbors and telling them that “We don’t know what you are talking about, we are not related to those things.” However, we could not do it because we were also shocked and didn’t know what to do. A war was declared on the people who were connected to the Hizmet Movement, and to the places which were associated with the movement, such as tutoring centers and schools. They started to arrest people who were related with the Hizmet Movement by any means.
That’s why we could not respond to our neighbors’ insults. Later on, we tried not to go out much because we were really worried that people would hurt us, or report (snitch) us. Neighborly relations are close in Turkey, and people usually know very well all the neighbors in their building or the next-door building. That’s why we were quite worried about even going out to the street.
I gave birth to my twins three days later. Since we were so worried, we couldn’t even feel the excitement of our newborn twins in the hospital. Even our very close friends did not come to congratulate us. Maybe these are very small things compared to the things we experienced later on, but we cannot forget it. Even with our very close friends that we saw every week, we felt a deliberate distance. We also didn’t know why they acted like that; the only reason might be that we were known as members of the Hizmet Movement. Even though they knew us very well, and they knew that we were at home that night, we were treated as if we went out there with weapons in our hands to help the coup attempt.
After giving birth to my twins, one of them needed to stay in an incubator. We were discharged with my other baby. Even though our neighbor across the building knew that I recently gave birth, she was constantly insulting us. She was posting on social media that she might report us to the authorities at any moment. Even though we wanted to leave that neighborhood, we couldn’t, as one of my babies was still in the hospital. I went to the hospital by wheelchair to see my baby every day for 15 days. I went there by wheelchair because I felt so much pain. Fifteen days later, my baby was discharged from the hospital. Right after my baby came home, we took only a few things the babies and we needed, and immediately left our home in a couple hours.
That house was not safe for us anymore. That lady, our neighbor, was constantly insulting us. Many people, including some of our friends, were arrested, and interrogated. We realized that there was no justice in this country any more. We could have defended ourselves. We could have said that we had nothing to do with the coup, and that we had learned everything about the coup from TV. We could have done that if we believed there was a rule of law in the country. We could have expressed ourselves. We realized that this was a false flag operation to finish the Hizmet Movement by using the coup attempt as an excuse.
Even before the coup attempt, there were some signals of these intentions, as people started to be imprisoned before 2016. There were a lot of people in jail before 2016 who were close to the Hizmet movement and were kept in prisons without due process. The fact that I was working in one of the Hizmet’s learning centers was enough evidence for them to send me to prison. That’s why we did not surrender. Instead, we went to our hometown and stayed with my mother for a month, then with my mother-in-law for another month. It went on like this.
Raising twins was quite hard. Around 40 days after the delivery, I got sick. I was flushing, swelling, breathless, and then fainting. I had these symptoms for a while. We went to the doctor several times, but somehow they couldn’t diagnose the problem. Then, we asked for a referral to a good hospital in Ankara, the capital city of Turkey. We stayed in that new hospital for a week. It was a very hard time. We had newborn babies. We did not know whether there were any arrest warrants for us. This made life very hard for us. Despite these concerns, I didn’t have any other option than going to the hospital because I was constantly feeling breathless and fainting. We were seriously concerned about getting arrested, because the police were going to almost all our friends’ houses one by one.
(2 and 3)
Finally, it was understood that the symptoms were caused by my gallbladder. The problem resulted in an increased level of liver enzymes and that made me faint. So I was told that I had to have surgery immediately. After we had learned the problem and the solution, we went back to our hometown to get a surgery date from the hospital. In the meanwhile, I fainted again and remained unconscious for minutes, which was the most serious one. For sure, I had to have the surgery. Throughout my surgery and recovery period, my family took care of my kids.
While we were having those hard times, no one supported us except our families. Only some of my colleagues from the same tutoring center called us to offer help, that’s all. After the surgery, we went back to our normal(!) life. We stayed with our kids sometimes at our families’ place and sometimes at other houses. This took 6 months. We were very careful not to get arrested. Because we were hearing they were constantly arresting people. People were reporting each other constantly. There were different reasons: “Oh, this person is associated with the Hizmet Movement, this person was a teacher at the tutoring center, this person subscribed to Zaman newspaper,* ” so on and so forth. ” (*Zaman is a newspaper associated with the Hizmet Movement that was later shut down by the government.) Since everyone was squealing on others, we were extremely worried.
One night when my twins were 6 months old, police officers came to my sister-in-law’s home to question my husband and me. They weren’t wearing regular police uniforms, they were undercover police officers. They found out, by automatic plate recognition system, that our car was around the area where my sister-in-law lives. They assumed that we were in my sister-in-law’s home. My sister-in-law and mother-in-law live close to each other. If they had come to my mother-in-law’s home that night we would have been arrested. God protected us that night. As soon as we heard that the police officers came to my sister-in-law’s house, we left my mother-in-law’s house. Then, we went to one of the distant relatives of my husband’s, and stayed there with the kids for ten days. On the other hand, other people did not want to host us, as they were concerned that something might happen to them if we were caught in their house. People were extremely scared.
Praise be to God, that distant relative opened his home to us and we stayed there for ten days. Later on, we rented an apartment in the same city where my mother lives. The homeowner didn’t ask for any contract or document that showed our real name when we were renting the apartment. When we needed to introduce ourselves, we used fake names. I introduced myself as a housewife and my husband introduced himself as a construction worker. While we were living in that apartment, we were very careful in our dialogues. We were so worried and never carried a phone with us. After that police raid on my sister-in-law’s house, our life totally changed. Five days after that raid, they came to my mother-in-law’s home to question them about us: “Where are they? What are they doing?” They all responded that, “We don’t know where they are, what they are doing, we don’t talk with them at all.” We couldn’t even communicate with our families. Yes, we had a cell phone but we never used it. Because they were heavily using tracking techniques to find people. They found us by an automatic plate recognition system. They found some of the people by following their family, tracking their phone signal.
During this time, we learned by chance that police officers came to my home in town B. right around the time after I had the surgery. Then our relatives moved our furniture to my mother-in-law’s home. We didn’t care about our belongings at all; our one and only concern was not to leave our babies without parents. We started to live in the house that we rented in the same city where my family lives. I could not work as I was caring for the babies. My husband couldn’t work because no one would give him a job. When he applied for a job, they asked questions like, “Who are you? Where is your highest degree?” When he told them that he had a college degree, and was unemployed, they got suspicious and wouldn’t give him the job. Interestingly, they would recognize people like us, teachers from Hizmet movement, as most of us were polite and nice by our looks. When they got suspicious about it, they wanted to stay away saying, “We do not want to get involved in this”.
In fact, if the employer was a supporter of the (governing) Justice and Development Party (AKP), they would report you to the authorities. We had lots of friends who were caught when they were working. That’s why we couldn’t work. It was impossible. Days passed with only our families’ support. We were in a state of so much horror and panic that seeing, out the window, any flashing light resembling a police car was enough to make our hearts beat faster. A doorbell ring was more than enough to make your hands shiver. Days were passing with these terrified feelings, and we were raising our children in that situation. At first, when the kids were little, they didn’t need to go out to the playgrounds -but when they got older, they wanted to go out to play. However, we couldn’t take them out because police officers were checking people’s IDs everywhere. They arrested a lot of people by checking their IDs and comparing them against a database. They had this practice especially around playgrounds, schools, and streets. There were lots of undercover officers in the street, all of a sudden they could just stop you, and ask for your ID.
There were facial recognition systems everywhere. If the other methods wouldn’t work, they would at least try to catch people with these systems. There was huge scrutiny. I am pretty sure that they wouldn’t have gone after real terrorists, murderers, or drug dealers like this. There was a strange animosity.
When my twins were little, they got sick constantly. They were tiny when they were born, about 4 pounds (1.8 kgs). They needed to go to the hospital very often. One night, one of the twins’ fever went up to 104°F (40°C). I will never forget that night. It was probably the most desperate time in my life.
Unfortunately, the painkillers did not help reduce the fever. I was constantly giving him a warm bath. I gave him a bath 2-3 times. He was shivering but his fever was not coming down. We could not call our family or friends. If we had used the phone, we might have gotten caught as soon as they tracked the signal. That night, we waited until the morning. Fortunately, my mother came. She knew where we were staying. Likewise, my mother-in-law knew the place. These were the only people who knew where we were staying. When they were visiting us, they turned off their phones to be cautious. They would park their cars in some other neighborhood, then they would walk to our place. They were walking to our home, checking their surroundings cautiously to see whether they were followed or not.
That morning, my mom took my son to the hospital. It turned out my son had a viral disease. He stayed in the hospital for a while, then he got well, thank God. My mom took care of all the procedures in the hospital. I could not visit him during this period. Afterwards, both twins needed to stay in the hospital for different reasons, but again, I could not stay with them. My mom took care of all the procedures related to the hospital. She stayed with them in the hospital. Because they always kept records of all the patients, companions, and reported them to the police every night. Next day, the police would show up, and arrest the patient or the companion. There were many people arrested in the hospital like that. Especially, among my close friends, there were some who got arrested right after giving birth at the hospital. That’s why we could not go to the hospital to visit our children. One day, our children were asleep and the light was on in only one room. It was either Eid-ul-Fitr or Eid-ul-Adha. Since it was Eid, there was no one in our building. Everyone was on vacation. We saw some light outside. We checked it out, and saw some police cars in front of our building. We turned off our lights right away. Luckily, the babies were asleep, that’s why it was quiet. We wondered whether they would come to our building or not. Indeed, it was our building, and they were ringing doorbells of the units in our building.
Since there was no one else in the building, no one opened the front door of the building to them. They could not get in. If they could get in the building, they certainly could get in our unit by force, too. It wasn’t unheard of for them to break and kick doors. Thank God, they walked around the building for about half an hour, or maybe 45 minutes, and then they left, as all the lights were off in the building. We were very concerned that they would come back with a locksmith to open the building’s main front door. We had our phones in our hands, we weren’t supposed to call anyone. But we called my mom. We told her we needed to get out right away. “Please come very cautiously, and park your car somewhere far.” Then, my parents came. We moved to my aunt’s house (my mother’s sister). We left our kids with my mom.
(5)
After my parents came into the apartment, my dad told me my uncle and aunt came to pick us up. We left the building immediately and got into my uncle’s car to go to their house. My mom took the kids to her home and we left with my uncle. Thank God, everything worked out well. Later, we hid cautiously so we wouldn’t get caught in different places. Later, we moved to another apartment, but the landlord was a bit disturbed by our situation. It turned out our next door neighbor was a cop. We did not know it. We searched names through the internet, and found out. I was seeing the photograph of the police officer who arrested my close friends.
If they had sent my file from the city where we worked to the city where we hid, it was quite possible that the cops would find and arrest us. Probably, our file was not sent to the city authorities where we hid. We continued to tell the neighbors and everyone else that my husband was a construction worker and I was a housewife. However, in that building, every unit was very close to each other, and everyone knew each other very well. Everyone started to ask, “When will your husband start to work, why is he not working?”, etc. We were responding “He will start soon”, etc. Sometimes we left our apartment for 10-15 days, and stayed with my mother because of these concerns. The days passed like this. The kids were growing up. They were 1.5 years old. They wanted to go outside, but we could not take them to the playground. There was a very nice playground next to our apartment building. We took them there a couple of times.One time we saw an undercover police there and we immediately left the playground. When my parents came to visit us, they took the kids to the playground, and the kids would be very happy. That’s why they were looking forward to their grandmother’s visits. We saw that we could not take this anymore. Our next door neighbor was a cop, and the other neighbors were always asking when my husband would work. A different kind of pressure. We thought they were getting suspicious. We needed to move again.
Since we decided to move again, we started to think about fleeing abroad. When my husband first mentioned this idea, I opposed him, saying “I will never do it. You can go yourself, I won’t take my children there.” The main reason was that it was very dangerous, as many people lost their lives fleeing abroad through the Evros river. Then, we discussed this idea with our friends abroad, and we started to think more positively. We finally made our minds to flee and talked with our families. Of course, our families did not want us to leave. They were quite against this idea. We tried very hard to convince them, and indeed, we never were able to convince them. Financially, we were not doing well. The human smugglers were asking a substantial amount. The only considerable amount of money we had was from the sale of our car. It was much less than what we needed. We borrowed some from our friends, and a friend took a bank loan for us. The biggest financial support came from my husband’s brother. We were able to flee with all this financial support.
Then, one night we started our journey (to the Evros river to cross the border into Greece). We had our twins, and another couple had a baby like us. We arrived at the shore of Evros. Thank God, we did not need to walk a lot, since my husband had arranged it that way. After 5 minutes of walking, we arrived at the Evros river. It was a Ramadan day. The sun was about to rise. We needed to inflate the boat and cross the river ourselves. There wasn’t anyone to guide us. While the guys were trying to inflate the boat, we took turns to do our morning prayers. We were able to inflate the boat, but we could not seal its cap. Somehow we could not do it. We were trying everything. We were very stressed. We thought we wouldn’t be able to make it. That was it. The sun was about to rise and villagers might come to the fields any minute. They would report us immediately. We were highly concerned. Thanks to God, we were able to seal it off by using a pocket knife and some plastic bags. However, it was not sturdy. If the seal were to come out, the boat might have flipped in the river.
With the help of God, we started our journey. We got on the boat, and we crossed the river quite fast. No one in the boat knew how to paddle. Only one person knew just a little. We turned around some. The kids were a bit grumpy, and screaming. This is because they refused to take sleeping pills. Thanks to God, no one heard their screaming. We crossed the river to the Greek side very fast. God helped us. It was such a relief. It was quite an interesting feeling. Normally, a person would feel sad when he/she leaves their country. However, we were feeling happy – indeed we felt safe after a long time. Then, we started walking. We walked 2-3 hours with the kids in our arms. It was morning, and we started to see Greek people going to work in the fields. They were quite friendly. They gave fruits and other food to the kids. They said “Merhaba” (“Hello” in Turkish). They asked how we were doing. We had been deprived of a friendly greeting for such a long time and we were surprised to see this warm attitude. We arrived at a village. There was a train station. We chatted with a Greek man at the station. We told him what we had experienced, and why we were fleeing from our country, and Erdogan’s cruelty. He said, “Yes, I am following the news, and I know what is going on over there. He is a really bad person.” So weird that even he was aware of what was going on; unfortunately our (Turkish) people did not understand it.
(6)
Then, he read some passages from the Bible. He gave us a brochure. He invited us to his home, and he let us use his restroom. Then, we asked him to call the police. We told them we wanted to surrender. Then the police came to get us. They did not treat us badly. There was a huge difference between the Greek police and the Turkish police. They did not take our phones. They were quite nice to our kids. They took us, but they were nice to us. Then, we stayed at a detention center with hard conditions for 2-3 days. We did not experience any bad treatment there. Even though the conditions were tough, we did not mind it at all. We might have ended up in jail for 8-10 years if we had stayed in Turkey. We would have been separated from our children. At least, we were together as a family, with our kids and spouses. The place was quite dirty. Imagine a place where the bunk beds were made of concrete. The blankets were smelling horrible. Every room had about 50 people. Males and females were mixed together. We could not eat the food they served, as we did not know if it was halal. We consumed the snacks we brought for the kids like figs, dates, and chocolate. We ate the rice pilaf and bread they served. Their cafeteria was not open. We spent 2-3 days like this.
Then, we moved to the city of Thessaloniki. We spent 15 days there. We completed the paperwork for our asylum application. Then, we moved to Athens. From there, we tried to travel to other European cities. In our third attempt, we successfully moved to Belgium. We arrived at Brussels Charleroi Airport. We spent two and a half months in Greece. It was a very hard time for us. This is because we did not have enough money; we had to pay the rent and the kids’ expenses – such as diapers and milk – never ended. Every minute you spent there felt like a disadvantage both financially and psychologically. We could not ask for money from our families. It was unnerving. We were looking for a European country, where we could live in better conditions, where we could have a job, and earn money. We could not leave the country through legal means,unfortunately. They did not leave a proper system for us to leave legally. The situation we were in was not something we experienced or knew before. We were living normal lives in our country, but all of a sudden we found ourselves in a different world, we were forced into this.
Then, we landed at Charleroi Airport in Brussels. The police there took us in, but surprisingly, they did not accept our asylum application. Later, we learned that it was not normal that they did not accept our asylum application. Because of the international immigration laws and the UN agreements, they are not supposed to reject it. During the process, they were speaking French and they did not bring a translator. They said, “We will deport you back to Turkey.” We said “We cannot go back to Turkey,” but they did not understand it as they didn’t speak English. They forced us to sign some documents, but they did not explain what they were. They did not say that it was a deportation document. I signed the document. There was another passenger on our plane, who was a teacher like us. He understood that it was a deportation document, and he refused to sign it. They forced us to sign it. They took our phones. We could not reach anybody. We wanted to have a lawyer. They said no. They said, “You have to leave the country in five days. We are taking you to some place.” We did not understand any of this. We left there in tears. We thought it was over, and we were going back to Turkey.
Then, they placed us in a kind of refugee camp, which was basically an apartment building. It was like a campsite affiliated with the airport. At that place, we met someone. We explained our situation to her. We told her that they forced us to sign some documents, and the cops behaved very badly. She was very surprised. She told us, “We can start your asylum process here. You can hire a lawyer, or I can find a lawyer for you if you’d like.” We explained our situation in detail from the beginning. We explained to her what we experienced in Turkey. She was very compassionate towards us. Then, after talking to other people in the camp, we learned that this was extraordinary that they processed our application. They don’t take asylum applications in that camp. She was very good to us, and tried to understand our situation. She helped us, and started our asylum process. Fortunately, since she started the process within that 5 days, we were not deported. Then, in a month, they gave us a residence permit. In the interviews, we explained our situation, and what we experienced in Turkey, what kind of accusations were made in Turkey. We presented the official documents for these accusations in the interviews. They were very surprised. The accusations for the prosecution were as follows: Being a subscriber to Zaman newspaper, being a subscriber to Sizinti magazine, working at a tutoring center which was affiliated with the Hizmet Movement. Along with these, there were also complaints from people around us that we are members of the Hizmet Movement.
These were the only accusations in the indictment. While there wasn’t any prior crime, all of a sudden we were branded as “terrorists” with these accusations. The people here understood the situation, as they had seen similar cases from Turkey earlier. This way, our asylum proceedings have begun. Now, we are staying here with our kids. My husband is taking language classes. I am taking care of the kids right now. As soon as the kids start daycare in a month or so, I will start taking classes as well. Our story was like this. I heard many horror stories of people, of my friends. When I compare my experience to the others, I feel very fortunate. But what we have gone through wasn’t easy either.
This is because you feel very discriminated against. Fortunately, we did not experience such a thing from our immediate families. However, our very close friends, relatives did not talk to us during this period. They did not call us at all. They did not even ask about me when they called my mom. Probably, they were afraid. Maybe they thought differently about us after these events. Maybe they thought we deserved this. However, these are the people who knew me since I was born. They knew quite well that I would not do anything bad at all. However, there was such an atmosphere in Turkey that no one could understand it without experiencing it. It was like everyone was under a spell. We heard many incidences about parents disowning their own kids. We heard about people who wouldn’t trust their own kids’ innocence. Very strange, unbelievable! These people could not speak up and say, “I know these people, and I don’t believe these accusations.” The people who were close friends a day before July 15, cut all ties right after July 15. They did not even ask where we were that night. They didn’t care to ask us if we had anything to do with the coup. If they would have asked, we would have told them that we heard these events from TV just like everyone. We were extremely surprised. Unfortunately, they did not ask. Some were afraid to ask.
(7-8)
I was not arrested during this period. We were always hiding. If you ask me whether I regret anything, I would say “No, I do not regret anything I have done. I do not regret working in those tutoring centers with my colleagues.” I am confident that I did not do anything wrong intentionally. I don’t think I hurt anyone intentionally. I only tried to raise very good students. I tried to help everyone around me, my friends, my colleagues, my relatives. If you ask them about me, no one would say anything bad about me. They would not find anything like stealing or being unlawful. Because I did not do any of them. However, my only regret would be to trust these people so much, to love them so much.
My faith in people… I could say that I learned not to trust people much. I understood that the humanity model our Holy Prophet taught us was something different. I understood that being a human is independent of race, language, and religion. They marginalized us in our own country, but the people in the countries where I did not know their place on the map welcomed us. It turns out being a human is about having the necessary human qualities. It is not about race, religion, or language. Our kids did not comprehend much of what we went through during this period. We cannot even count how many times we moved from one apartment to the other. It was so frequent. I could say that we did not stay in the same place for more than three or four months after July 16.
We were constantly changing our apartments, then changed countries indeed. The kids did not have any stable living conditions during this period. They could not comprehend it but these conditions were reflected in their behaviors. In particular, when we first moved to Greece, they started to throw and break things around them. Now, we have a regular routine, and they are better. They still miss their grandparents. They are almost two and a half years old. When they talk to them, especially one of them has tears in his eyes. He misses my mom a lot. Our beautiful country was devastated. If everything gets back to normal, this cruelty ends, the prejudice is gone, if they say they are sorry for what happened, only then I might think going back to my country. However, I have no hope of this happening. Even if it happens, it will take a long time. Yes, we miss our country, but there is nothing to do at this point.
After crossing the border to Greece, the strongest positive feelings we had were walking freely without any fear, taking our kids to playgrounds freely, going shopping without any worries. I could not get rid of the same concerns even during our first 2-3 months in Greece, and 1-2 months in Belgium. I had the same psychological trauma. When I see flashing police cars outside, I still get distressed. I still feel the need to look from the window and check outside. I have not yet been able to get over that psychology. It is very hard. Now, our only wish is to see all our friends, everyone get their freedom. They are all going through very hard times, especially their children. I have many friends who get psychological support, and use psychiatric medications. Again, my only wish is their freedom, and their reunion with their spouses and children soon so that they can dine together, they can go to parks together just like us. Whenever I do such ordinary things here, I always remember my friends there. This is because most of my friends’ husbands are in jail, or my friends themselves are in jail. I hope they all get free soon. These are all the things I can say for now. I do not know what I will think in the future when I remember these. I did not think I would tell this much. However, when I got into talking about it, I could not stop. I have not talked about these things for such a long time. I felt bad. I am sorry.
Turkish Transcription:
(1)
Türkiye’den ayrılalı yedi ay kadar oluyor. 2016 Temmuz öncesi meslek olarak dershane öğretmeniydim. Branşım Türkçe. Yaklaşık 8-9 yıllık bir öğretmenlik geçmişim var. 2016’dan önce de dershanelerle alakalı sıkıntılarım oldu, sıkıntılar yaşandı. Dershanelerin kapatılma durumu oldu ama bu daha çok iş kaygısı, meslek kaygısıydı. Hani burası olmazsa nerede iş bulurum kaygısıydı. Ama bizim, benim ailemin, hayatımızın dönüm noktası olan şey belki de, her günün başka bir imtihan olduğu çok zorlandığımız günlerin başladığı zaman, 16 Temmuz 2016 tarihi oldu.
Onun öncesinde düz, normal bir hayatımız vardı. Eşimle 2013 senesinde evlendik ve ben 16 Temmuz 2016’dan üç gün sonra doğum yaptım, ikiz bebeklerim oldu. O zamana kadar, yani 16 Temmuz’a kadar en azından normal bir hayat, bazı sıkıntılar olsa da, iş manasında sıkıntılar olsa da, zorluklarla beraber bir hayat sürüyorduk; ama çok anormal şeyler yaşamıyorduk. Ama tüm hayatımızın altüst olduğu, ne olduğunu bilemediğimiz bir döneme girdik 16 Temmuz günü. Televizyonlardan bir darbe olduğunu öğrendik ve darbe olduğunu öğrendikten 2-3 saat sonra da bu darbenin hizmet hareketi mensupları tarafından yapıldığı söylenmeye başlandı televizyon ekranlarında. Tabi biz çok şaşırdık. Tabi biz de hizmet hareketine mensup insanlarız ve hizmet hareketinin vesile olarak açtığı dershanelerde çalışıyoruz. Çok şaşırdık. Herkes telefona sarıldı ve herkes birbirlerine soruyor bu nasıl bir şeydir diye. Ne benim ne de kimsenin hiçbir şeyden haberi yok. Herkes şok olmuş durumda, anlayamıyor, algılayamıyor meseleyi. Sabaha kadar o gece hiç kimse uyumamıştır diye tahmin ediyorum.
Ve sabah olduğunda çok farklı bir güne uyandık. Artık sabah olduğunda eşimle kahvaltı yapıyoruz. Mutfağın çok küçük bir balkonu var, orada yapıyoruz. O sabah artık hayatımızın değişmeye başladığının, her şeyin çok farklı olacağının ilk sinyallerini aldık. Karşı komşumuz, arada küçük bir bahçe var, oradan balkona çıkıp bağırmaya başladı bize. “Ne yüzle hala buradasınız, ne yüzle hala insan içine çıkabiliyorsunuz, gidin defolun sizi istemiyoruz mahallemizde, vatan hainleri!” gibi cümleler etmeye başladı. Biz, eşim de ben de, fıtrat olarak insanları böyle kırmaya meyilli insanlar değiliz. Veyahut da, evet orada insan kendini koruma amaçlı cevap verebilir, yani ne diyeceğim bilemedik. Öyle bir şey olsa gidip biz orada kalır mıyız? Kapısına gidip bir şeyler anlatmayı düşündük. “Bizim böyle bir şeyle alakamız yok, bilmiyoruz” demeyi düşündük ama biz de çok şok olduğumuz için, ne yapacağımızı bilemediğimiz için bir durduk. Çünkü o sabah itibari ile bir anda ülke genelinde farklı bir hareketlilik olmaya başladı. Herkes tutuklanmaya başladı. Dershaneler, kolejler, hizmetle irtibatlı olan artık ne varsa, seven, muhabbet duyan kurumlardır, insanlardır, bir anda savaş ilan edilmeye başlandı.
O yüzden çok cevap da veremedik, donduk kaldık diyeyim. Sonrasında artık çok sokağa çıkmamaya çalıştık. Tedirgin oluyorduk çünkü gerçekten. İnsanların bize zarar vermesinden veyahut da şikayet etmesinden endişe ediyorduk. Çünkü genel itibari ile Türkiye’de öyledir. Herkes bir apartmanda oturuyorsa komşusunun ne meslekle uğraştığını bilir veyahut da yan apartmandaki bir insan da bunu bilebilir. Komşuluk ilişkileri çok gelişmiştir. O yüzden sokağa çıkmakta bile tedirgindik. Üç gün sonra ikiz bebeklerimi doğurdum.
Hastanede bile böyle çok farklı tedirginliklerimiz vardı. İkiz bebeklerin sevincini yaşayamadık diyebilirim. Yani şöyle: çok sık görüştüğümüz insanlar bile, arkadaşlarımız bile hayırlı olsuna gelmediler. Bunlar, sonrasında yaşanan sıkıntılar için belki çok küçük şeylerdi ama insan unutamıyor maalesef. Çok sık görüştüğümüz, her hafta görüştüğümüz arkadaşlarımız vardı. Onlarda bile çok ciddi soğukluk hissettik. Neden olduğunu biz de bilemiyoruz. Sadece bizi hizmet hareketine mensup insanlar bildikleri için. Aslında bizi çok iyi biliyorlardı. O akşam evde olduğumuzu bilen çok insan olmasına rağmen, sanki gitmişiz de elimize silah almışız da darbe yapmışız gibi muamele ile karşılaştık.
Sonra bebeğimin birisini küveze aldılar. İki gün sonra diğer bebeğimle hastaneden çıkışımızı verdiler. Arkasından eve geldik. Karşı komşum benim doğum yaptığımı bildiği halde, hala bizi gördüğünde bağırmaya, hakaret etmeye devam ediyordu. Sosyal medyadan her an komşularımı şikayet edebilirim diye paylaşımlar yapıyordu. Biz oradan ayrılmak istiyorduk, ama ayrılamıyorduk. Çünkü diğer bebeğim hastanedeydi. 15 gün kadar her gün bebeği görmeye hastaneye gittim. Tekerlekli sandalyede gitmek zorunda kaldım. Çünkü doğum sonrası yaşadıklarım çok ağırdı, ağrılarım vardı. 15 günün sonunda bebeğimi artık küvezden çıkardılar ve eve geldik. Eve geldikten sonra, evdeki her şeyi bırakıp, yani hiçbir şey almadan, bebeğin ve bizim birkaç eşyamızla beraber birkaç saat içinde hemen ayrıldık o evden.
Çünkü artık bizim için güvenli bir yer değildi. Komşumuz olan kadın sürekli çıkıp hakaretler ediyordu. Arkadaşlarımızdan bazıları da yavaş yavaş alınmaya, sorguya çekilmeye, hapse atılmaya başlamıştı. Hukukun artık olmadığını anladık. Biz gidip kendimizi savunabilirdik. “Bizim gerçekten darbeyle bir ilgimiz yok. Biz bunu televizyondan öğrendik.” diyebilirdik. Eger hukukun olduğuna inansaydık bunu yapardık. Kendimizi ifade ederdik, anlatırdık da. Ama bunun bir darbe kılıfı altında hizmeti, hizmeti seven insanlari bir bitirme planı olduğunu çok sonra anladık.
Ama bunun olacağı az çok belliydi. Hukukun zaten bittiği 2016 yılı öncesinde de belliydi. Çünkü ondan önce de hapse atılan insanlar olmuştu. Hapiste olan bir sürü insan vardı. Hizmete mensup diye atılan insanlar vardı ve suçu ne denildiğinde bir suç olmamasına rağmen onlar içerde tutuluyordu. Bizim de tutuklanmamamız için hiçbir gerekçe yoktu onların gözünde. Onlar için, benim dershanede çalışıyor olmam, tutuklanmam için çok yeterli bir sebepti. Bu yüzden teslim olmadık. Arkasından memlekete gittik ve memlekette bir ay annemin yanında, bir ay eşimin annesinin yanında kalmaya başladık.
İkiz bebek büyütmek gerçekten çok zordu. Arkasından artık iki ay oldu mu bilmiyorum. 40 gün sanırım dolmuştu, bende bir hastalık baş gösterdi. Kızarıyordum, kabarıyordum, ve bayılıyordum bir anda. Yani ne olduğunu anlayamıyorduk. Nefesim kesiliyordu. Birkaç defa bunu arka arkaya yaşadık. Sürekli doktora gidiyorduk ama bir türlü ne olduğunu bulamıyorlardı. En son sevk istedik Ankara’ya, başkente. Orada iyi bir hastanede bir tedavi altına alındım. Bir hafta kadar orada kaldım. Bunların hepsi çok zor süreçlerdi. Bebekler daha yeniydi. Hakkımızda yakalama kararı çıktı mı çıkmadı mı bu noktada birşey var mı, bilmiyorduk. Artık sürekli bayıldığım ve nefesim kesildiği için de hastaneye gitmekten başka çarem yoktu. Ankara’da bir hafta kaldık. Hamd olsun, o süre zarfında bir sıkıntı olmadı ama biz hep bu tedirginliği yaşadık. Her an buraya da polisler gelebilirler bizi alabilirler. Bunun tedirginliğini yaşadık. Bu sıkıntıyı yaşadık çünkü hemen hemen bütün arkadaşlarımızın evlerine sırasıyla gidiyorlardı.
(2 ile 3)
Arkasından, bunların safra kesesinden olduğu anlaşıldı. Safra kesesi kaynaklı olduğu, karaciğerin enzimlerini yükselttiği, bu yüzden bayıldığım anlaşıldı ve acil ameliyat olmam gerektiği söylendi. Sonra biz bunu duyduk ve memlekete döndük. Artık ameliyat günü alacağız hastaneden. Tam o sırada tekrar ben bir baygınlık geçirdim ve o en ağırıydı artık. Kendimi hiç bilmediğim ve bunun dakikalarca sürdüğü bir zaman yaşadık. Kesin ameliyat olmam gerekiyordu artık. Bu süre zarfında çocuklara hep ailem baktı ve ailem sahip çıktı.
O zamanlar çok zor süreçlerdi. Bunların hiçbirinde bir arkadaş desteği vs. hiçbir şey olmadı. Sadece ailemizin desteği oldu. Bir de bizim gibi dershane öğretmeni arkadaşlarım, vefalı arkadaşlarımız arayıp sordular. Sonrasında, ameliyattan sonra da normale dönmüş olduk ve tekrar çocuklarla beraber bir altı ayımız geçti, aile yanında, vs… Ama biz çok dikkat etmeye çalıştık ne olur ne olmaz diye. Cünkü demin de söylediğim gibi insanları sürekli tutukluyorlardı. Yani gördüklerini, bildiklerini, duyduklarını, herkesi tutukluyorlardı. Hep şikayet vardı. Herkes herkesi şikayet ediyordu. “Bunun hizmetle irtibatı var, bu dershanede öğretmen, bu Zaman gazetesine abone, ..”. Bu şekilde herkes birbirini şikayet etme halinde olduğu için hep tedirginlik yaşıyorduk.
Sonra altı ayın sonunda, çocuklar altı aylık olduğunda, bir gece benim eşimin ablasına, ablasının evine polisler geliyor. Sivil polisler, normal kıyafetli polisler beni ve eşimi soruyorlar. Kendi kullandığımız araba o civarda plaka tanıma sistemine takıldığından ve o civarda olduğumuzu tahmin ettiklerinden dolayı oraya baskın yapıyorlar. Enteresan bir şekilde eğer kayınvalideme gelseler zaten biz kayınvalidemdeydik. Ama çok enteresan, o gece ilahi bir inayet, ilahi bir korumayla Allah bizi setretti diyebilirim. Oraya gelmiyorlar, görümcemin evine gidiyorlar. Biz bunu duyduğumuz anda oradan ayrıldık, hemen eşimin uzak bir akrabasına geçtik. On gün orada kaldık bebeklerle beraber. Tabi insanlara anlatamıyoruz, insanlar evlerini açmak istemiyorlar bize. Akraba bile olsalar tedirginlik yaşıyorlar. “Ya bize de bir şey olursa” diye. Böyle bir şey de var insanlarda, müthiş bir korku var.
Hamdolsun o akrabası evini açtı on gün kaldık. Daha sonra annemlerin oturduğu şehirde bir ev tuttuk. Ev sahibi o eve, Allah’tan, kontrat vs. istemedi, isim istemedi. O yüzden de müstear, farklı isimlerle tanıttık kendimizi. Ben kendimi ev hanımı olarak tanıttım, eşim de inşaatta çalışan bir işçi olarak tanıttı. Farklı isimlerle o evde kalmaya başladık. Kaldığımız bu süre zarfında da apartmanda diyaloglarımıza çok dikkat etmeye başladık. Çünkü hep tedirgindik, yanımızda hiç telefon taşımıyorduk. Artık oradan sonra, çocukların o altı aylık süreci, polislerin gelmesinden sonra hayatımız bambaşka bir hale döndü. Zaten biz o eve taşındıktan sonra da hatta taşınmadan önce o akrabada kalırken görümceme geldikten bir hafta kadar sonra veya 5 gün kadar sonra kayınvalideme geldiler. Tekrar bizi sordular. “Neredeler, ne yapıyorlar?” diye. “Bilmiyoruz” dediler hepsi. “Ne yaptıklarını bilmiyoruz, görüşmüyoruz.” diye ifade verdiler. Ailemizle dahi görüşemiyorduk. Evet yanımızda bir telefon ve hat vardı ama bunu kesinlikle açmıyorduk. Çünkü ciddi manada sinyal takibi yapıp, insanları takip ediyorlardı. Bizi araba takibinden bulmuşlar, arabamızı takip ederek. Kimisinin ailesini takip ederek buluyorlar, kimisinin telefonunu takip edip buldukları yeri tespit edip, baskınlarla insanları götürüyorlardı.
Bu süre zarfında, yani benim o ameliyat sürecinden hemen sonra, B.’daki evimize de polislerin geldiğini öğrendik. Sonra akrabalarımız B.daki evi kayınvalidemin evine taşıdılar, depo şeklinde. Artık ev falan gözümüz görmüyordu zaten. “Ne olursa olsun” diyorduk çünkü. Bebekleri yalnız bırakmama, anasız babasız büyütmeme telaşındaydık. Artık orada kalmaya başladık, o evde. Yalnız eşim çalışmıyordu, çalışamıyordu. Ben de zaten çocuklardan dolayı çalışamam. Çünkü kimse iş vermiyordu, herkes soruyordu muhakkak, “Kimsin? Nesin? Ne mezunusun?” Zaten üniversite mezunuyum ve çalışmıyorum deyince şüpheleniyorlardı. “Universite mezunusun ve niye çalışmıyorsun?” Enteresan bir şekilde, öğretmen olan, bizim gibi olan arkadaşların halinden davranışlarından anlıyorlardı. “Sizin temiz bir yüzünüz var, böyle farklı hoş bir haliniz var. Acaba siz hizmetten misiniz?” diyorlardı. Oyle olduğumuzu anladıkları anda bizi böyle şeylere bulaştırmayın deyip işe almıyolardı.
Hatta eğer çok koyu AK Partili ise direkt şikayet ediyordu. Böyle çok hadise oldu. işinde yakalanan cok arkadaşımız oldu. Çalışamıyorduk. Çalışmamız imkansızdı. Tamamen aile desteğiyle geçindik. O şekilde günlerimiz geçti. Artık öyle bir korku, panik ve tedirginlik halindeydik ki dışarıdan gelen bir ışık, yanan sönen bir ışık, polis ışığına benzer bir ışık bile bizim kalbimizin küt küt çarpmasına yetiyordu. Çalan bir zil ellerimizin titremesine yetiyordu diyebilirim. O şekilde günler geçiyordu. Ve o süre zarfında çocukları büyütmeye çalıştık. Ve çocuklar da çok küçük oldukları için illa ihtiyaçları oluyordu. O zaman küçük oldukları için park ihtiyacı falan çok olmuyordu ama biraz daha büyüyünce, bir yaşına girince artık çocuklar dışarı çıkmak istiyorlar, parka gitmek istiyorlardı ama götüremiyorduk hiçbir şekilde. Parklarda sürekli GBT yapılıyordu, sürekli kimlik kontrolü. Kimlik kontrolü ile bir sürü insanı aldılar. Özellikle bunları parklarda yapıyorlardı. Okul çıkışlarında, yollarda. Mesela yollarda bir sürü sivil polis oluyordu. Durdurup pat diye sizin kimliğinizi kontrol ediyordu. Ve B.’da çok fazla yolda duran insan vardı. Bu şekilde yakalanan arkadaşlar oldu.
Yüz tarama sistemleri vardı. Her tarafa yüz tarama sistemleri takmışlardı. Hiçbir şey olmasa insanlar oradan yakalanıyordu. Böyle müthiş bir kaç-kovala şeyi vardı. Gerçekten azılı teröristleri bile böyle aramamışlardır. En kanlı katili bile öyle aramamışlardır. İnsanları, çocukları zehirleyen bir uyuşturucu satıcısını bile öyle aramamışlardır. Enteresan bir düşmanlık vardı.
Bizim çocuklar küçükken çok fazla hasta oluyorlardı. İkizler çok büyük doğmadılar, 1800 gr gibi doğdular. Hastane ihtiyaçları oluyordu sürekli. Bir gece, hiç unutmuyorum, o zaman kendimi çok kötü hissetmiştim. En kötü hissettiğim anlardan biriydi. Çocuğun ateşi 40°’ye çıktı. Ve elimizden bir şey gelmiyor ağrı kesici fayda etmiyor. Sürekli duş aldırıyorum, ılık duş aldırıyorum, 2-3 defa aldırdım. Çocuk titriyor bir yandan ama ateşi de düşmüyor. Ailemizi arayamıyoruz. Telefon var, açtığımız anda sinyal bulma ihtimalleri olduğu için arayamıyoruz. O gece biz sabaha kadar bekledik. Sabah Allah’tan annemler geldi. Annemler ve kayınvalidem evimizi biliyordu. Sadece annemle, kayınvalidemler biliyordu. Onlar da gelirken bize, onların da telefonları takip edilip dinlendiği için, dinlendiğini düşündüğümüz için, telefonları kapatıyorlardı evden çıkarken. Arabaları da başka bir mahalleye park edip etrafa da bakarak takip eden biri var mı diye yürüyerek geliyorlardı.
O şekilde annemler geldiğinde çocuğu hastaneye götürdüler, bir virüs bulaşmış. Hastanede yattı. Sonra, Allah’tan, düzeldi çok şükür. Hastane süreçlerimizi hep annemler halletti. Ben hiç çocuğumun yanında kalamadım. Daha sonra da birkaç hastalık oldu. İkisinin de hastanede yatması gereken rahatsızlıkları oldu. Ve hepsinde hastanede onlar yattılar. Çünkü hastanelerdeki yatılı listesini, yatan hasta listesini, her akşam emniyete gönderiyorlardı. Yatan kişi anlaşıldığı anda, refakatçi bile olsa ertesi gün geliyorlardı hastaneye. Yani bu şekilde de bir sürü alınan arkadaşımız oldu. Özellikle yeni doğum yapan arkadaşlardan. Benim kendi yakın tanıdığım, yeni doğum yapan ve hastaneden alınan arkadaş oldu. O yüzden hastaneye hiç gidemedik.
Böyle geçiyordu günlerimiz. Bir gün evde çocukların uyuma saatiydi. Sadece bir odanın ışığı yanıyordu. Bayramdı. Ya Ramazan ya Kurban, tam hatırlamıyorum. Apartmanda hiç kimse yoktu o gün. Herkes tatile gitmişti, sadece biz vardık. Yine böyle dışarda bir ışık oldu. Hemen biz tedirgin olduk. Baktık, polisler, bizim apartmanın önünde durmuşlar. Hemen açık olan ışığı kapattık. Çocuklar Allah’tan uyumuşlardı, çok sesleri çıkmıyordu o yüzden. Ve takip etmeye başladık acaba bizim apartmana mı gelmişler diye. Hakkaten bizim apartmana gelmişlerdi, zillere basmaya başladılar.
Allah’tan apartmanda kimse olmadığı için alt kapıyı açamadılar, apartmana giremediler. Girselerdi eğer, bilmiyorum, mutlaka bize gelirlerdi, zile basarlardı ısrarla. Çünkü yapmadıkları şey değil, tekmelemek, kapı kırmak, duymadığımız şeyler değil. Ama Allah’ın inayeti yani. O gece kaç defa apartmanın etrafında yarım saat dolaştılar. Baktılar ışıklara, sürekli baktılar. Biz ışıkları kapatıp, hiç ses çıkarmadan sürekli izledik, ne yapıyorlar diye. Yarım saat-45 dakika sonra, saati bilemiyorum, gittiler. Bizim elimizde telefonlar var. Kimseyi aramamamız gerekiyor ama yapacak bir şeyimiz yok. Her an tekrardan gelebilirler, biz öyle düşündük. Gittiler ama tekrardan çilingirle gelecekler diye düşündük. Hemen annemi aradık, “Anne hemen gel, siz apartmana girin, biz çıkacağız.” diye. “Ama kesinlikle arabaya falan dikkat edin, uzağa park edin, etrafta polis var mı bakın.” diye. Hemen telefonu kapattık sonrasında. Arkasından annemler hemen geldi. Biz apartmandan indik onlar çıktılar. Biz halama gittik. Çocukları da annem kendi evine götürdü. Biz halamda kaldık, çocuklar annemde kaldılar.
(5)
Apartmana girdiler biz hemen çıktık, koştur koştur uzaklaştık apartmandan. Eniştemler de arkadan bizi başka bir arabayla almaya gelmişler, babam öyle söyledi: “Hemen siz gidin, enişten sizi alacak”. Biz eniştemin arabasına bindik, annemler çocukları aldılar eve götürdüler. O şekilde hamdolsun orda da Allah korudu diyebilirim, yani bir sıkıntı olmadı.
Daha sonrasında da yine aynı şekilde saklanmaya devam ettik, farklı evlerde farklı yerlerde. Daha sonra tekrar taşındığımız bir apartmanda, yine böyle taşınmamız gerekiyordu artık, bulunduğumuz evin ev sahibi rahatsız olmaya başladı bu durumdan. Tuttuğumuz evde de tam karşı komşumuz polis çıktı. Biz böyle olduğunu bilmiyorduk. İnternetten baktık isimlerine, isimleri yazıyor. Kimmiş diye. Benim tanıdığım arkadaşlarımı tutuklayan polis. Fotoğrafı var görüyorum. Böyle insanlar, bunlar olduklarını öğrendik.
Yani bizim dosyamız başka bir ilde, çalıştığımız ilde yani. O dosyayı benim saklandığım ile gönderseler beni kesinlikle tanırlar ve tutuklarlar. Muhtemelen dosya olduğu için ve saklandığımız ile dosya gelmediği için bizim hakkımızda farklı bir şey düşünmüyorlar. Tabi biz yine aynı şekilde “eşim inşaatçı, ben ev hanımıyım” demeye devam ettik. Ama o apartman çok iç içe bir apartmandı. Herkes her şeyi soruyor. “Eşin ne zaman çalışmaya gidecek? Hala işe başlamadı.” gibi. İşe gitmiyor. Biz de “başlayacak, az kaldı” diye yapıyoruz. Bazen 10-15 günlüğüne ayrılıyoruz evden. İş çıktı gibilerinden, annemde kalıyoruz. Böyle günler geçti. Arkasından baktık olacak gibi değil. O zaman çocuklar baya büyümüştü. Büyümüştü derken bir buçuk yaşını geçmişlerdi artık. Çocuklar hep dışarı çıkmak istiyorlardı, hala parka götüremiyoruz. Evin yakınlarında çok güzel park var ama götüremiyoruz. Bir keresinde gittik sanırım, bir kere mi, iki kere mi ne. Orada sivil polislerle karşılaştık. Tabi uzaklaştık oradan. Annemler gelirse çocukları götürüyorlardı parka. Çocuklar çok mutlu oluyorlardı. Annemlerin gelmesini iple çekiyorlardı. Artık bu şekil olacak gibi değildi. Yani bizi bir şekilde yakalayacaklar. Yani o evden de ayrılmamız gerekiyor. Çünkü karşı taraf polis, apartman sürekli söyleniyor, “Ne zaman çalışacak eşin?” diye. Böyle, yani farklı bir baskı. Şüphelenmeye başladılar diye düşünmeye başlamıştık zaten.
Arkasından, oradan taşınmamız gerektiğini anlayınca, “Yurtdışını düşünsek, nasıl olur, nasıl biter” dedik. Eşim ilk söylediğinde benim ona tepkim, “Ben asla gelmem, sen kendin git.” oldu. “Çocuklarımı da götürmem” oldu. Çünkü Meriç gibi bir hadise var. O zaman da çok fazla can kaybı var, duyuyoruz işte geçerken. Sonrasında, yurtdışındaki arkadaşlarımızla görüşme imkanımız oldu, biraz daha kafamıza oturdu. Mesele benim kafama da oturdu. Sonra karar verdik çıkmaya ve bu durumu ailelerimize anlattık. Tabi ailelerimiz destek olmadılar. Yani çok ciddi karşı çıktılar. Çok zorlandık açıkçası, onları ikna edemedik de zaten. Gönül rızasıyla göndermediler. Maddi olarak elimizde hiçbir şey yok zaten, sıkıntılıyız. Belirli miktarda paralar istiyorlar, ordan sonrasında bayağı bir para lazım. Bizim elimizde olan tek şey arabanın parasıydı. Çok cüzi bir miktar, yani kesinlikle geçmeye bile yetmez. Borç aldık, yani kredi çektirdik birine. Kaç kişiden borç aldık bilmiyorum. Üç beş kişiden borç aldık herhalde. Onları topladık. En büyük desteği de eşimin erkek kardeşi verdi. Onlardan aldığımız borçla gidebildik diyeyim.
Sonrasında bir gece, vakti geldiğinde oraya doğru yol aldık. Bir arkadaşımızın daha bebeği vardı, bizim iki bebek. Tam Meriç’in kenarına geldik, Allah’tan çok yol yürümedik, zaten öyle bir yol istemiştik. Ona göre de eşim gerekli görüşmeleri yaptı irtibatlı olduğu insanlarla. Çok az, bir 5 dakika yürüme mesafesinden sonra Meriç’in kenarına ulaştık. Ramazan’dı ve artık gün ağarmaya başlamıştı. Botu bizim şişirmemiz ve kendimizin geçmesi gerekiyordu. Yanımızda biri yoktu geçirecek. Beyler botları şişirmeye başladılar. Sırayla sabah namazlarını kıldık. Enteresan bir şekilde, bot şişti ama tıpası kapanmadı, yani tıpa kapanmıyor, olmuyor. Dedik, “Herhalde buraya kadar. Olmayacak. Çünkü gün ağarınca köylüler tarlaya gelince mutlaka şikayet ediyorlar. Böyle yavaş yavaş tedirginliğimiz arttı. “Ne yapacağız, nasıl olacak?” diye. Zaten biz hiç aile desteği alamamışız, ciddi sıkıntılarla çıkmışız yola. Allah tarafından orada bir şekilde bir çakıyla poşetle vs orayı kapattılar. Tabi çok sağlam değil. Oradan tıpa bir çıksa, bot otomatikman ters döner nehirde.
Allah’ın inayetiyle çıktık yola. Çıktık ve bindik bota ve çok hızlı bir şekilde karşıya geçtik. Bottaki kimse, bir kişi hariç, kürek çekmeyi bilmiyor. O da yarım yamalak biliyor. Birkaç kendi etrafımızda dönmeye başladık. Çocuklar bir yandan bağırıyorlar çünkü uyku ilacı içmediler, içmeyi kabul etmediler. Allah’tan, duyan, şikayet eden olmadı. Çok hızlı bir şekilde karşıya geçtik. Allah yardım etti. Ve hemen karşıya geçtikten sonra derin bir nefes aldık. O çok enteresan bir duyguydu, çok farklı bir duyguydu. İnsan vatanından ayrıldığında çok üzülmesi lazımdı. Biz çok enteresan duygular yaşıyorduk, yani kurtulduk diyorduk… Arkasından yürümeye başladık. 2-3 saat yürüdük, bebekler kucağımızda. Ve yolda, çok enteresan, artık sabah olduğu için Yunanistan tarafında da insanlar işlerine gidiyorlar, tarlalara vs. gidiyorlar. Yolda bizi gören herkes, çocukları gören Yunanlılar, kimi portakal verdi, kimisi simit verdi, kimi hal hatır sordu, kimisi “Merhaba” dedi. Yani halimiz perişan görünüm olarak, ama ona rağmen çok sıcak davrandılar, ilgincimize gitti yani… Bir sıcak selama hasret kalmıştık, öyle diyebilirim… Arkasından bir köye vardık, tren garının oraya. Tren garı değil de tren istasyonu. Oraya bir adam geldi, Yunan. Biz anlattık, “böyle böyle durumumuz” diye. “Erdoğan’dan kaçıyoruz” dedik, onun zulmünden. Adam “evet” dedi, “takip ettiğim kadarıyla çok iyi biliyorum çok kötü bir insan” dedi. O bile anlamış artık ama bizim halkımız anlamadı maalesef.
(6)
Sonrasında bize İncil’den bir şeyler okudu, bir kitapçık verdi. Arkasından bize evini açtı tuvaletini kullanmamıza müsade etti. Sonra polis çağırmasını rica ettik. “Teslim olmak istiyoruz” dedik. Polis çağırdı. Sonra bizi polisler aldılar ve hiç kötü davranmadılar. Türk polisleriyle arasında dağlar kadar fark var sanki. Telefonlarımızı almadılar, çocuklarla ilgileniyorlar, itici bir şey yaşamadık. Sonra götürdüler. Orada da itici birşey yaşamadık. Nezarethanede kaldığımız sürece de itici bir şey yaşamadım, kötü bir muameleyle karşılaşmadık. Arkasından da 2-3 gün kadar çok kötü şartlarda kampta kaldık, nezarethanede kaldık. O kötü kamp şartları bile bizim gözümüze gelmiyordu artık. Çünkü Türkiye’de kalsaydık altı yıl, sekiz yıl, on yıl, bilemiyorum artık, ne kadar cezaevinde kalacaktık. Evlatlarımızdan ayrı olacaktık. En azından orada evlatlarımızla beraber eşimizle beraber oluyorduk. O hiç gözümüze gelmiyordu, oradaki pislik, oradaki sıkıntı. Öyle bir koğuş ki betondan ranzalar düşünün, çok kötü kokmuş battaniyeler ve karşı tarafta tam karşımızda böyle başka bir koğuş. Her koğuş ortalama 50 kişi ve kız erkek karışık kalıyorsunuz. Öyle bir şey. 2-3 gün orada kaldık, yemek falan zaten yiyemiyorsunuz, helal mi haram mı bilemiyorsunuz. Çantama attığım işte çikolata, hurma, incir tarzı şeyleri hep çocuklara yedirdim, pilav verdiklerinde pilav yedirdim, ekmek yedirdim. Kantinleri de çalışmıyordu. O şekilde 2-3 gün geçti orada.
Arkasından biz Selanik’e geçtik. Selanik’te bir 15 gün kaldık. İşlemlerimizi kaydımızı, ilticamızı yaptırdık. Sonra Atina’ya geçtik. Arkasından Atina’dan da hani diğer böyle daha normal şartlarda yaşayabileceğimiz Avrupa ülkelerine geçiş denemeye başladık. Ve üçüncü denememiz de Belçika’ya geldik. Belçika’nın Şarlova (Charleroi) havaalanına indik. İki buçuk ay kadar Yunanistan sürecimiz oldu. O safha çok zor oldu bizim için. Çünkü elinizde belli bir miktar para var ve o para belli. Bir kira veriyorsunuz, çocukların ihtiyaçları, zaten bezidir, sütüdür hiç bitmiyor. Geçirdiğiniz her dakikanız maddi manevi her anlamda aleyhinize işliyor ve ailenizden para isteyecek yüzünüz yok. O aşama gerçekten tedirgin ediciydi. Bir an önce bizim hakikaten derdimizi anlayabilecek bir Avrupa ülkesine, maddi manevi anlamda tedirginlik yaşamayacağımız, ele bakmayacağımız bir ülkeye, para kazanacağımız bir Avrupa ülkesine iltica etmek istiyorduk. Ve nasip o şekilde. Cok yasal yollardan yurt dışına çıkamıyorsunuz, çıkamadık maalesef öyle bir sistem yok. Bizim hiç denediğimiz, bildiğimiz işler değil bunlar. Her şeyimiz çok normal yasal olurken bir anda kendimizi çok farklı bir dünyanın içinde bulduk maalesef ve bunların içine itildik doğrusu.
Sonra Şarlova (Charleroi) havaalanına inmiş olduk. Orada bizi oranın polisleri aldılar ve bizim ilticamızı kabul etmediler, çok enteresan bir şekilde. Normalde böyle bir şey olmuyormuş sonrasında buradaki avukatlardan duyduğumuz kadarıyla. Birleşmiş Milletler imzalı belli sözleşmeler çerçevesinde böyle birşey yapılmıyormuş. Arkasından bizim ilticamızı kabul etmedi. Fransızca konuşuyor, tercüman getirmedi. “Sizi” dedi “deport edeceğiz Türkiye’ye”. Dedik “biz gidemeyiz Türkiye’ye”. Ama tabi dilini de çok anlamadığımız için. İngilizce de konuşmuyor. Zorla bize belge imzalattı. Daha doğrusu ben anlamadan anlatıyor. Deport belgesi demiyor bize, farklı bir şey söylüyor. Ben imzaladım. Aynı şekilde bizimle aynı uçaktan inen bir dershane öğretmeni daha vardı, uçakta tanıştığımız, indikten sonra tanıştığımız daha doğrusu. İki çocuğuyla, eşi Almanya’da, kendisi gelmiş. Ona da zorla imzalatmış ama eşi biraz anlamış deport olduğunu, imzalamamış. Neyse sonra bize zorla imzalattılar. Telefonlarımızı aldılar, kimseyi arayamıyoruz, avukat istiyoruz, “Hayır” dediler. “Beş gün içerisinde ülkeyi terk etmeniz lazım.” dediler. “Sizi şu an bir yere götürüyoruz” dediler. Onu da anlamıyoruz, nasıl bir yer olduğunu da anlamıyoruz. Sonra tabi biz oradan gözyaşları içerisinde ayrıldık, dedik buraya kadarmış döneceğiz heralde…
Arkasından gittiğimiz yerde bizi koydukları kampta, kamp gibi bir apartman, havaalanına bağlı bir kamp alanı ama apartman dairesi gibi, apartman gibi. Oradan birisine durumu anlattım, bize zorla belge imzalattılar, polislerin bize çok kötü davrandıklarını anlattık. Kadın çok şaşırdı. “Biz ilticanızı başlatabiliriz.” dedi. “Avukat ayarlayabilirsiniz, ben de ayarlayabilirim.” dedi. Kadına bayağı bir halimizi anlattık. Türkiye’de yaşadıklarımızı anlattık. Kadın açıkçası merhametle bakıyordu bize. O kampta kalan diğerleriyle daha sonra konuştuğumuzda normalde bu şekilde ilgilenme, iltica alma olmuyormuş, yapmıyormuş. Ama bize yardımcı oldu ve iltica işlemimizi başlattı. Allah’tan, o beş gün dolmadan başvurduğu için biz deport edilmekten kurtulduk Türkiye’ye. Arkasından burada çok hızlı bir şekilde, bir ay içerisinde oturum verdiler. Zaten mülakatlarda da biz durumumuzu anlattık. Neler yaşadığımızı anlattık. Benim de eşimin de aranma sebebimiz, Türkiye’de suçlanma sebeplerimizin ne olduğunu zaten resmi belgelerle buradaki görevlilere sunduk. Görevliler çok şaşırıyorlardı. Hakkımda belli bir iddianame var. İddianamedeki suçlar şunlar mesela: Sızıntı dergisine abone olmak, Zaman dergisine abone olmak, bir dernek var hizmetin referans olarak açtığı bir dernek, o derneğe üye olmak, sonra dershanede çalışmak. Dershanenin de hizmetin kurumu olarak bilindiği için bu şekilde dershanede çalışmak. Bunun dışında bunları hatırlıyorum, ha bir de etraftaki insanların şikayeti. İşte “Bu insan hizmet ile irtibatlı.” diye yaptığı şikayetler var.
Sırf sebepler bunlar, başka hiçbir sebep yok. Bu sebepler. Daha önceki sabıka kaydını soruyor. Daha önce işlenmiş bir suç yok ama bir anda sırf bu sebeplerden beni terör örgütü üyesi ilan etmişler. Ve buradaki insanlar da anladılar durumu zaten. Daha öncede bizim gibi iltica edenler de olmuş, biliyorlardı artık. Ve iltica, yani burada kalma sürecimiz gerçekleşmiş oldu. Şu an buradayız çocuklarımızla beraber. Eşim dil kursuna gidiyor, ben dil kursuna başlayacağım. Çocukların kreşe başlamasını bekliyorum. Bir ayları var kreşe başlamak için. Sonra ben de dil kursuna başlamış olacağım. Bizim sürecimiz böyle gelişti. Mesela duyduğumuz çok ağır imtihanlar var, yaşananlar var. Arkadaşlarım arasından da aynı şekilde. Çok olan şeyler değil belki de, bilmiyorum. Ya da, zor da olabilir, bilemiyorum. Ama ben kendimi onlarla kıyasladığım zaman, “daha kötüsü olabilirdi bu halime şükür” diyebiliyorum. Ama tabi kolay şeyler mi? Herkesin başına gelebilecek, kaldırılabilecek şeyler mi? Kesinlikle değil.
Çünkü müthiş bir dışlanmışlık yaşıyorsunuz. Biz hamdolsun, özellikle ailemizden yana öyle bir dışlanmışlık yaşamadık. Annemizden, babamızdan, birinci derece yakın akrabamızdan böyle bir şey yaşamadık ama özellikle arkadaşlarımızdan, akrabalarımızdan, en sevdiğimiz çok sık görüştüğümüz insanlardan… Telefonla dahi. Bizim telefonlarımızı bırakın, annemin telefonunu arayıp, anneme bile “D. nasıl?” diye soramıyorlardı, sormuyorlardı. Belki şeydir, düşünmediklerinden mi, ondan ziyade korktukları için, veyahut da, bilmiyorum, belki de içlerinden belki farklı düşünen de vardır. “Hak etti” diyen de vardır. Ama bunlar beni doğduğumdan beri tanıyan insanlar. Böyle bir şey yapmayacağımı çok iyi bilen insanlar. Ama Türkiye’de öyle bir hava var ki yaşamayan anlayamaz diye düşünüyorum. Sanki insanlar büyülenmiş gibi, o şekildeler yani. Kendi evladını reddeden aileler duyuyoruz biz. Doğurduğu, büyüttüğü evladına bile güvenmeyen insanlar duyuyoruz. Çok tuhaf şeyler, inanamıyor insan. Bunlar da aynı şekilde “bu insanı ben tanıyorum, bunlardan böyle bir şey çıkmaz.” diyemediler. Bir gün öncesine kadar arayan insan, 16 Temmuz’dan sonra hiç aramaz oldu. O akşam nerede olduğumuzu sormadılar bile. “Sizin bununla alakanız var mı? Bilginiz var mı?” diye sormadan yaptılar. Sorsalar anlatırız. “Biz de televizyonlardan duyduk, biz de çok şaşırdık“ diyebiliriz. Ama bunu sormadılar bile insanlar, maalesef. Sormaya bile korktular bazıları.
(7-8)
Benim gözaltı tutukluluk sürecim olmadı. Dediğim gibi, hep saklandık diyebilirim. Bunun dışında “Benim şu an bir pişmanlığım var mı? Hakikaten bir pişmanlığım var mı?” derseniz hiçbir zaman yaptığım işten ve şu ana kadar yaptığım hiçbir şeyden pişman olmadım. Çünkü niyet olarak, yaptıklarım olarak, gerçekten hiçbir insanı rencide edecek, üzecek, kötü manada kötü niyetli bir şey yaptığımı düşünmüyorum. Sadece ve sadece çok iyi öğrenciler yetiştirmeye çalıştım ve sadece etrafımdaki arkadaşlarıma değil, tüm arkadaşlarıma, sevdiklerime, akrabalarıma hep yardım etmeye çalıştım şu güne kadar gerçekten. Sorsanız o insanlara, “Bu insan dolayı bir kötülük gördün mü?” Hiç kimse demez, diyemez, “Bu insan şunu yaptı.” diyemez. O kadar net söyleyebilirim. “Ben bu insanın hırsızlığını, hukuksuzluğunu gördüm.” diyemez. Çünkü yok. Yapmadık, yapmadım. Hiç bir zaman arkadaşlarımla beraber olduğum için, dershanede öğretmen olduğum için pişman olmadım. Belki de tek pişmanlığım insanlara bu kadar güvenmek oldu, bu kadar sevmek oldu..
İnsanlara güvendim gerçekten. “O kadar sevmemem gerektiğini anladım.” diyebilirim maalesef. Ve şunu anladım maalesef. Insanlik, bize Peygamber Efendimiz’in anlattığı Müslüman sevgi modeli çok başkaydı. Şunu anladım, insan olmanın dini, dili, ırkı yokmuş. Bizi vatanımızda anlamadılar, ama benim haritada bile doğru dürüst yerine bakmadığım, bilmediğim insanlar, ne aynı dinden ne aynı dilden ne aynı ırktanız, onlar anladılar. Çok enteresan bir şey bu. Demek insan olmak için hakikaten insanın böyle belli meziyetlerinin olması lazımmış. İlla bir din, bir dil, bir ırk gerekmiyormuş, onu anlamış olduk.
Çocuklar da bu süreçte durumu çok algılayamadılar. Bu süreçte, eşimle sayıyoruz bazen, kaç ev değiştirdik diye. Kaç tane? Biz sayamıyoruz artık. Çok sık ev değiştirdik. 16 Temmuz’dan sonra çocukların böyle arka arkaya yaşadığı, 3 ay – 4 ay yaşadığı yer olmadı desem yeridir. Sürekli bir ev değiştirme halindeydik. Zaten ülke de değiştirdik, o başka mesele de, bir sürü ülke değiştirdik ama kalacak sabit bir ortam olarak düzenleri hiç olmadı. Ha bunu algılayamadılar belki, anlayamadılar ama çocukların davranışlarına az çok yansıyordu. Özellikle Yunanistan’a ilk geçtiğimizde, hissetmişler gibi, bir şeyleri kırma, atma… o tarz bir hayatları oldu. Şu an biraz normal bir hayatımız var. Şu an çok şükür biraz daha iyiler ama hala anneannelerini ve dedelerini çok özlüyorlar. Çocuklar daha çok küçük, daha i̇ki – iki buçuk yaşlarındalar, olacaklar yakında, bir ayları kaldı. Ve onlarla konuştukları zaman özellikle bir tanesinin sürekli gözleri doluyor… Annemi o çok özlüyor ama vatanımız, hakikaten, o güzel vatan böyle mahvoldu diyebilirim. Her şey düzelse, bu zulüm bitse, insanlar artık eski haline dönseler, normal önyargıları kırılsa, “biz pişman olduk” deseler belki ben tekrar vatanıma dönmek isterim. Ama bu olur mu? Hiç ümidim yok. Olsa bile, çok uzun bir süre gerekiyor bence ama tabi ki de çok özlüyoruz vatanımızı. Ama yapacak bir şeyimiz yok.
Biz karşıya geçtikten sonra, Yunanistan’a geçtikten sonra, bizim en fazla anladığımız, hissettiğimiz şey rahat rahat yürüyebilmek, rahat rahat çocukları parka götürebilmek, markete gidebilmek oldu. Hatta biz hala Yunanistan’da 2-3 ay Belçika’da da aynı şekilde burada da 1-2 ay kadar toplam 4-5 ay, yani Türkiye’den ayrıldıktan sonra aynı sıkıntıyı yaşadım. Psikolojiyi yaşadım. Hala dışarda bir ışık olduğunda, polis ışığı olduğunda hala tedirgin oluyorum. Hala camdan bakma ihtiyacı hissediyorum. Onun psikolojisinin düzelmesi çok zor zaten, onu atlatmak çok çok zor. Bizim şu an tek temennimiz var. Tek temennim var, umarım herkes özgürlüğüne kavuşur. Arkadaşlar, özellikle görüştüğüm görüşmeye çalıştığım, özellikle çocuklar açısından çok zor bir süreç yaşıyorlar. Psikolojik olarak çok fazla hap kullanan, psikolojik destek alan arkadaşım var. Yani tek ümidim, isteğim onların da böyle bir an önce özgürlüklerine kavuşması, eşleriyle aileleriyle beraber oturup kahvaltı yapabilmeleri, yemek yiyebilmeleri, parklara gidebilmeleri. Burada bunları yaparken bile insan içinde hep bir tarafında Türkiye’deki arkadaşlarının gurbetinin özlemini hissediyor. Çünkü hemen hemen bütün arkadaşlarımın eşi içerde, kendi içerde, evlatları bir yerde. Umarım onlar da özgürlüklerine bir an önce kavuşurlar diyorum.
Bu şekilde benim anlatabileceklerim bunlar, şu an çok da sıcağı sıcağına mesele. İlerleyen zamanlarda bunları hatırladığımda ne düşünürüm bilmiyorum. Ama şu an hissettiklerim, yaşadıklarım bunlar. Böyle olacağını düşünmüyordum, bu kadar anlatacağımı düşünmüyordum ama odaya girince çıkamadım resmen. Uzun zamandır anlatmamıştım herhalde, böyle kötü oldum kusura bakmayın inşaAllah.
Copyrighted to Undaunted Voices of Turkey